Маoлумотнома

Бўлакларга ажратиб ўқитиш методи йўқотилган малака-ларни тезда тикланишига таoсир кўрсатади. Координациясига кўра ўта қийин машқларни ўзлаштиришда бу усулият бебаъодир. Лозим бўлса бўлакларга ажратиш айрим бўғинлар, ажартиб олинган мускул гуруъларига алоъида таoсир этиш имкони бу усулиятда ўта юқори бўлади.
Лекин машқ техникасини билмай қисмларга ажратиш, фавқулодда танланган йўлланма берувчи машқлар, улардан нотўғри фойдаланишҳаракат малакасининг шаклланиш жараёнига салбий таoсир кўрсатади.
Ъаркатни тўла ўзлаштириш усулиятиҳаракат фаолияти таoлимнинг якуний вазифаси нимадан иборат бўлса, шунга яқин кўринишда ўзлаштиришни назарда тутади. Бу усулиятҳар қандайҳаракат актини ўқитишнинг якуний этапида бўлакларга ажратиб ўқитиш усулиятидан сўнг қўлланилади.
Жисмоний машқ техникасини такомиллаштириш уни тўла бажариш орқали амалга оширилади.ҳаракат фаолиятини бир бутунлигига ўзлаштиришҳаракат фаолиятини бажариб кўриш, синаш (опробирование)да энг қулай усулдир. Аксариятҳаракат фаолиятлари шунчалар соддаки, уларни бўлакларга ажратиб ўқитиш вақтни беъуда сарфлаш демакдир, шунинг учунҳаракатҳолатини тўла ўргатиш амалиётда кўпроқ қўлланилади. Айримҳаракат фаолиятларини биз хали илмий равишда бўлакларга ажрата олмаймиз, шунингдек, ўзини тўла оқлаган йўлланма бе-рувчи машқлар тизиминиҳамҳозирча ишлай олганимизча йўқ.
Қисман регламентлаштирилган машқ усулияти. Кўзда тутилган вазифани бажариш учун ўқувчиларга фаолиятни нисба-тан эркин танлашга йўл қўяди. Бу усулиятдан, қоида бўйича такомиллаштириш этапда фойдаланилади, бунда ўқувчи етарли даражадаги билим ва бажара олишга малакасига эга бўлганлигиҳисобга олинади. Бу гуруъчага кирувчи ўйин ва мусобақа методлари турли белгиларга эга бўлишига қарамай, уларни ягона умумийлиги мавжуд: уларни қўллашда ўқувчилар орасида доимо рақобат (бир-бирини мағлуб қилиш)ҳиссиёти устун бўлади, ўқувчиларда ўз кучини, у ёки бу фаолиятини бажаришда устунлигини исботлаш учун интилишҳар доим юқори бўлади.
Ўйин усулияти жисмоний тарбиядаги ўйинларнинг кўпчилик белгиларини ўзида мужассамланган. Дарсликнинг “Жисмоний машқларнинг педагогик классификацияси” бўлими-да ўйин жисмоний машқ характеридаги тизим тарзида, яoни жисмоний тарбия воситаси кўринишида берилган. Лекин жисмоний тарбияда ўйинлар таoлим ва тарбиянинг самарали усулияти сифатидаҳам мавжуд бўлиши мумкин. Шу сабабли ўйин методининг табиатини ўйин моъиятини очиш орқалигина тушуниш мумкин холос.