209
Ha’r qanday jag’dayda, juwapkershilik sezimi – bul isenimlilik , insan shartnamalardi ha’m
olardin’ minnetlemelerin hu’jdanan ha’m g’ayrat penen islewge tayyar ekenligin ko’rsetip beriwshi
tiykarg’i usil. Juwapkershilik qarqali shaxsta juwap beriwge qarar qabil ete aliwg’a bo’lg’an isenim
payda boladi.
Juwmaqlap aytqanda shaxsta juwapkershilik ta’rbiyalaw ushin ol insanda isenim boliwi ha’m
de insang’a ta’n bolg’an bir so’zlilik, ja’ne ol insan o’z o’zin basqara biliwi kerek. S.V. Bikovtin’
aytqaninday ol insan erkin boliwi da tiyis. Sebebi shaxsta erkinlik bolsa ol o’zinde bul
juwapkershilik sezimin payda ete aladi ha’m X.V. Gomerdin’ aytiwina qarag’anda juwapkershilikli
boliw bul waqiyanin’ ma’nisin onin’ quramali bolg’an elementlerine shekem tu’siniw degen pikirdi
aytadi. Juwapkershilik bul insanda erk ku’shinin’ qanday formada ekenin ko’rsetip beredi.
Juwapkershiliktin ha’r tu’rli formalarg’a bo’lsek boladi.Yag’niy social juwapkershilikti
aytiwimizg’a boladi shaxsta yag’niy socialliq ortaliqta, jumisinda, oqiwinda, ozine berilgen
minnnetlemelerdi orinlawg’a bolg’an mutajliklerdi aytamiz. Al, o’z o’zine juwapkershilik bunda
insan o’zinen talap etetin ha’m o’zinin’ mu’tajliklerin qanalandiriwdag’i juwapkershilikdi aytsaq
boladi.
Shaxsta juwapkershilik payda boldima demek onin’ rawajlanlaniwinda o’zgeris bar ekenin
ko’rsetedi. Qandayda bir na’rseni alip juriwden qashatin ha’m og’an juwap beriwden qorqatug’in
shaxs bul juwapkershiliksiz shaxs esaplanadi. Adam oz’i qa’lese juwapkershilikti o’z o’zinde payda
etiwge boladi. Qiyin ha’m jag’imsiz jag’daylarda psixologik ma’deniyattin’ joqari da’rejesininn’
biri juwapkershilikli adamlar juwapkershilik haqqinda oylaydi ha’m juwapkershilikdi o’zinin’
moynina aladi. Bunaday jag’daylarda juwapkershiliksiz adamlar bolsa ayipdardi izleydi ha’m
juwapkershilikten qashadi.
Jeke juwapkershilikti aliw – o’zin’isdin’ o’mirin’istegi ha’mme ha’reketlerdin’ deregi ha’m
olardin’ a’qibetleri sipatinda ko’riw.
Juwapkershilikti biz o’zimizde payda ete alamiz. Juawapkershilikli boliw ushin adam o’z
moynina ha’mme juwapkershilikti aliwi tusinilmeydi kerisinshe bul juwapkershiliksizliktin’ belgisi
bolip esaplanadi. Juwapkershilik arqali adam o’zinde u’lken rawajlaniw boladi. Shaxsta
juwapkershilik ha’r bir tarawda kerek boladi sonliqtanda adam en’ aldi menen o’z o’zine o’z
pikirine, o’z is- ha’reketine ha’made xizmetine juwap bere biliwi kerek bolip esaplanadi.
Juwapkershilikti o’z o’zinde payda etiw ushin sirtqi ta’sirlerde u’lken a’hmiyetke iye esaplanadi.
Yag’niy qarim – qatnastin’da a’hmiyeti bar.
Do'stlaringiz bilan baham: