Ma’mur qahhorov

uchinchi bosqich
- neandertal odam psihofiziologik va biologik 
jihatlardan shakllangan, ibtidoiy to‘da jamoaga aylangan bosqich. 
Antroposotsiogenez jarayoni tahmiman million yilni o‘z ichiga oladi.
Shunday qilib, odamlar ijtimoiy hususiyatlar sohibiga aylandilar va 
tabiatdan ajralib chiqdilar. Ularning birgalikdagi hayotidan jamiyat 
yuzaga keldi. Insonning tabiatdan kelib chiqqanligini fan e’tirof

---

etadi. Bu tabiat evolyutsion rivojlanish zanjiridagi qonuniy bo‘gindir. 
Taraqqiyot esa, ingliz faylasufi G. Shpreer ta’biri bilan aytganda, 
tasodif emas, balki zaruriyatdir. Ushbu jarayonning mohiyati shundan 
iboratki, evolyutsiyaning nisbatan yuqoriroq bosqichida turgan 
odamsimon mavjudot ong, til, ayniqsa, faol o‘zgartiruvchi mehnat 
tufayli insoniy sifatlarga ega bo‘ldi.
Insonni tom ma’noda mehnat yaratgan. Mehnat hamisha insoniy 
hayot va madaniyatning asosi bo‘lib kelgan va hamisha shunday 
bo‘lib qoladi. Allomalardan biri aytganidek, biz yashayotgan dunyo 
so‘z bilan emas, balki faoliyat, mehnat bilan yaralgan. Inson 
mehnatda kamol topadi. Mehnat uni yuksaklikka ko‘taradi. Odam 
mehnatsiz o‘z insoniy qadr-qimmatini saqlay olmaydi. Uning 
yashashdan maqsadi, baxt va istiqboli ham mehnatda 
mujassamlashgan. “Inson mehnat qilayotgan vaqtidagina tom 
ma’noda insonga aylanadi”-degan edi fransu“z adibi J.Gyuyo. 
Donishmandlar ta’biricha, hayot kemasi mehnat langariga 
suyanmasa, shamollaru dovullarga dosh bera olmaydi.
Shunday qilib, antroposotsiogenez tabiiy-tarihiy jarayon. U insonning 
o‘z borlig’ini bilishi, anglashi va o‘zgartirishi bilan davom etadigan 
mehnat tufayli yuzaga kelgandir. 
III.