Mamleketimizde avtomobilsazliqtiń rawajlanıw basqıshlari

Dvigateldiń zárúriyatı hám wazıypası.

Dvigatel' avtomobildiń háreketleniwi ushın zárúr bolǵan mexanik energiya payda etiwshi derek bolıp xızmet etedi. Mexanik energiya bolsa dvigatelde janılg'i janıwı nátiyjesinde payda bolatuǵın ximiyalıq energiyanıń issiklik energiyasına aylanıwı nátiyjesinde payda boladı. Dvigatelden alınǵan mexanik energiya bir qatar mexanizm hám agregatlar arqalı jetekshi dóńgeleklerge jetkezip beriledi.

Porshenli dvigatellerdiń ulıwma dúzilisi hám tiykarǵı kórsetkishleri.
Bir tsilindrli porshenli ishki yonuv dvigateli:
a bóylama kesindi; b kúshler sxeması ; Sporshen yuli; Dtsilindr diametri ; vcjanıw kamerasınıń kolemi; vhtsilindrniing jumıs kolemi; hámtsilindrnıń tula kolemi;
1karter tubi; 2podshipniklar; 3tirsekli val; 4karter; 5tsilindr; 6 porshen; 7tsilindr gellegi; 8 hám 10 kirgiziw hám shıǵarıw qaqpaqları ; 11porshen sheńberleri ; 12porshen barmaǵı ; 13shatun; 14shatun moyini; 15jaqlar ; 16 maxovik; 17ózek moyinler.

Tórt taktli porshenli ishki yonuv dvigatelleriniń jumıs ciklı.

a) Kirgiziw takti, b) Qısıw takti, v) Keńeyiw yamasa jumıs jolı takti, g) Shiqarish takti

Krivoship shatun mexanizminiń dvigatelde qollanılıwınıń zárúrshiligi jáne onıń wazıypası.

Zárúrshiligi. Ekenin aytıw kerek dvigatelde baslanǵısh háreket porshenda baslanadı. Porshen' tsilindrda tuwrı sızıqlı ilgerilamaqaytma háreket etedi. Lekin avtomobildiń háreketleniwi ushın onıń jetekshi dóńgelekleri hám olarǵa kúsh uzatıwshı barlıq transmissiya agregat detallari sheńber háreket etiwi kerek. Sol wazıypanı krivoship shatunli mexanizm atqaradı.

Wazıypası : Krivoshipshatunli mexanizm tsilindrda janılg'i qospası janǵanınan payda bolǵan gaz basımın qabıl etip porshennıń ilgerilamaqaytma háreketin tirsekli valnıń aylanba háreketine ózgertirip beredi.

KShMnıń dúzilisi, quraytuǵın detallari.

Bir tsilindrli porshenli ishki yonuv dvigateli: Krivoshipshatunli mexanizm.
Dúzilisi: Krivoshipshatunli mexanizmdiń barlıq detallari háreketleniwshi hám háreketsizlarga bólinedi. Háreketsiz detallari dvigateldiń korpusın tashkil etip, olarǵa tsilindr 1 onıń gellegi 2 hám karter 3 lar kiredi. Háreketleniwshi detallari, porshen 4, onıń barmaǵı 5, shatun 6, tirsekli val 7 hám maxovik 8 lardan dúziledi.
vsimon dvigatel' KShMnıń háreketsiz detallari.

1gaz bólistiriw mexanizmi tishli dóńgelekleriniń qaqpaǵı; 2qistirma; 3tsilindrlar blokınıń gellegi; 4 hám 10 suwıtıw suyıqlıǵın kirgiziw tesikleri; 5 hám 9 suwıtıw suyıqlıǵın shıǵarıw tesikleri; 6 hám 8yonuvchi qospa kirgiziw kapnallari; 7janıw kamerası ; 11 qaqpaq orındig'i; 12xo'l pısen; 13shpilkalar; 14karternıń joqarı bólegi; 15tsilindrlar blokı ; 16 pısen uyası.
Krivoshipshatunli mexanizmdiń háreketleniwshi detallari.

1xropovik; 2tirak sheńberler; 3 hám 13 shatun moyinler; 4, 14 hám 26 vkladishlar; 5prujinali sheńber; 6 porshen barmaǵı ; 7shatunnıń joqarıǵı gellegi; 8shatun ózegi; 9 boltlar; 10 shatunnıń tómengi gellegi; 11shatun qaqpaǵı; 12, 19, 24 hám 29 ózek moyinler; 15 hám 16 porshenlar; 17 hám 28posongilar; 18maxovik; 20 tirsekli valnıń arqa uchi; 21may qaytarǵısh burti; 22, 27 hám 30 ózek podshipniklarnıń qaqpaǵı; 23kir tutgich; 25 jaqlar ; 31tishli dóngelek; 32tirsekli valnıń old uchi; 33shkiv.
Porshenlar. Tsilindrda júz bolatuǵın jumıs ciklınıń barlıq processleri porshen jardeminde atqarıladı.