Mamleketimizde avtomobilsazliqtiń rawajlanıw basqıshlari

Vizual materiallar.
Shinalardagi basımdı tekseriw jáne onı ırǵaqına jetkiziw
Shina dóngelektiń tiykarǵı bólegi retinde avtomobildi jol menen baylanıstıradı hám g'ildirashi esabına avtomobildi ilgerilatadi. Avtomobildiń tik salmaǵın jolǵa uzatıw hám joldan uzatılıp atırǵan dúmpishlerdi azmaz kemeytiw wazıypasın atqaradı.
Jeńil avtomobil hám kishi júk kótere alatuǵın júk avtomobil shinalaridagi basım 2 3 MPa, júk avtomobili, avtobus tirkamalarida basım 5 7 MPa bolıwı múmkin. Shinalardagi basım monometr menen o'lchaniladi.
Jolǵa shıǵıwdan aldın aydawshı avtomobildiń servis kitapshası klassifikaciyanomasida belgilep qoyılǵan shina basımın saqlap turǵan halda háreketleniwi kerek. Keri jaǵdayda, shina basımı kamaysa yamasa normaınan artıp ketsa, shina jemiriledi hám múddetinen aldın isten shıǵadı.
Joqarı tezlikte dóńgelekler óz teń salmaqlılıqın joǵatıp, disktan shıǵıp ketiwi múmkin.

Shinalardagi basımdı tekseriw jáne onı ırǵaqına jetkiziw.

1. 
   Avtomobildi tegis maydan maydanshaǵa bekkem qoyıp alınadı.
   

2. Dóngelek nippelinıń qorǵaw qalpoqchasi yechiladi.
3. Hawa basımın ólshewshi manometrdi nippelga tiǵizlap basıladı.

4. Eger hawa basımı normaına tuwrı kelmese ırǵaqına jetkezip hawa menen damlanadi, yamasa artıqshası manometr degi bosgich járdeminde shıǵarıp jiberiledi.

5. Dóngelek nippelinıń qorǵaw qalpoqchasi ornına burab qóyıladı.
6. Avtomobildiń basqa dóńgeleklerindegi basım tekseriledi.

Dóńgeleklerdi almastırıw, yaǵnıy onı sheshiw hám ornatıw
Avtotransport quralı ıqtıyarı waqtında avtomobil dóngelegi tesiliwi, jarılıwı, qandayda bir tereńge túsip yamasa tosıqqa ushırasıp, mexanik kúsh tásirinde dóngelek qiysayıwı múmkin. Bunday jaǵdayda aydawshı joldıń shet, bexatar oń bólegine ótip toqtap qalıwı, avtomobildiń háreketlenip ketpewi ushın toqtap turıw tormozın tartıwı hám uzatpani jalǵawı kerek. Jol háreketi qaǵıydalarında kórsetilgen aralıqta páleket belgisin, usınıń menen birge, ush dóńgelekler astına arnawlı tireklerdi qoyıwı kerek.
Avtomobil xarakteristikasında belgilengen dóngelek sheshiw úskeneleri, yaǵnıy damkrat hám arnawlı giltler menen dóngelek yarım kóteriledi hám boltlari sal bosatiladi, tolıq kóterilgach, boltlar tolıq bosatilib, dóngelek tolıq sheship alınadı hám avtomobil júkxanasida saqlanıwı kerek bolǵan rezerv degi dóngelek menen almastırıladı. Almastırıw processinde, avtomobil tolıq kóterilganda, boltlar azǵantay bekkemlenedi hám jerge túsirilgach, qattı bekkemlenedi. Aydawshı joldaǵı birinshi dus kelgen ustaxonada buzılǵan dóngelekti dúzettirib alıwı kerek, sebebi rezervde álbette dóngelek bolıwı zárúr.
Avtomobil iyesi avtomobildi ıqtıyar qılıw dáwirinde avtomobil hár 10000 km.jol basıp ótkennen keyin, hár sapar úzliksiz túrde dóńgeleklerdi rotatsiya usılında almastırıwı maqsetke muwapıq bolıp tabıladı. Shunki bul usıl dóńgeleklerdi bir tegisde jeyilishini támiyinleydi. Jáne de jetilisken sxemada dóńgelekler qiyiq' boyınsha bólinedi, yaǵnıy oń arqa shep old, shep arqa oń old. Rotatsiya sxeması avtomobildiń ıqtıyar kitapchasida kórsetilgen.