Мамлакатнинг энергетика хўжалиги

Келажакдаги ходисалар

Келажакда яқин 17 йил ичида нефт бозоридаги ўзгариш кескинлашмайди. (1984 йилдагига қараганда) Нефтга бўлган талаб нефт ва унинг махсулотларини нархига сезиларли таъсир кўрсатмайди.

МЭА нинг ноаниқ маълумоти ННГ ва ЦВЕ мамлакатларидаги ситуациялардир. Кўрилаётган давр мобайнида ННГ давлатларида реформалар иқтисодиётига сезиларли таъсир кўрсатди.

• 
  оғир энергия саноатда махсулот камайиши, энергия узатишни 1995 йилгача қисқартириш, давом эттириш;
  
• 
  тиклаш 1995 йилгача давом этади;
  
• 
  региондаги иқтисодий узатишни 1990 йилдагига нисбатан қисман ошириш;
  
• 
  шарқий мамлакатлар сингари электр энергиясига бўлган талаб структураси энергия таннархи халқаро нархга тенглашишига эришиш.
  

Яна бир ноаниқлик томони Хитой иқтисодиётининг тезкор ўсишидир. Бу ерда йиллик ўсиш 1971 йилдан 1991 йилгача 72% ни ташкил этган эди. Келажакда МЭА асосан 7,6% сақланиши қайд этилган.

Атроф мухитни химоялашни хис этиш

Айтиб ўтиш керакки, сўнгги пайтда энергетика миқиёсидаги атроф мухитни химоялаш сиёсати ўзгаришсиз давом этмоқда «Парник эффекти» ни юзага келтирувчи чиқиндиларни камайтириш юзасини қабул қилишни чора-тадбирларда муаммолар бўлгани йўқ.

ОЕСД давлатларида режадаги муддатда углероднинг ажралиши 28% ни 2010 йилга бориб йилига 3700 млн тоннани ташкил этади.


СО₂ қисқартириш йўналишидаги халқаро чора-тадбирлар.

Дунё миқиёсидаги климатли ўзгаришда 2010 йилга бориб СО₂ ни қисқартиришда миллий стратегияси режасини тахлил қилди. Бу комиссия глобал қиссартириш масалаасини 2050 йилга 50% га эришишга қаратилган. Бундай глобал мақсадлар хар бир давлат учун алохида тузилган.

Режаларга асосан ННГ ва ЦВЕ давлатларида 2050 йилга бориб 70% га, ОЕСД давлатларида эса хатто СО₂ ни қисқартириш 80%га эришиш кўзда тутилган. 1992 йил Рео де Женерода Атроф мухитни химоялашмасаласи бўйича биринчи марта халқаро конференция бўлиб, бунда комиссия кузатув натижасига кўра «Энергия ва климит бўйича Халқаро Конвекция» кўрсатмаларини берди. Конференциянинг асосий масала қисқартиришга қаратилган жахон миқиёсидаги қисқартиришларни баъзи давлатлар томонидан тўлиқ бажарилаётганлигини аниқлаш, чора-тадбирларини қўллашдан иборат эди.

Назорат саволлари:

1.Келажакдаги нефт истеъмоли.
2. Кўмир ва қаттиқ ёқилғига талабни қандай ўзгартириш мумкин?
3. Атроф мухитни химоялашда қандай чора-тадбирлар мавжуд?
4. СО₂ ни қисқартиришда қандай халқаро тадбирлар бор?
5. МЭА ва унинг фаолияти?
6. Энергия истеъмоли маълумоти?
7. ННГ давлатларида нефт конлари қандай?
8. Нефт конларида Ўрта Шарқнинг роли?
9. Хитойнинг иқтисодий ўсиши?
10. ОЕСД давлатларида нефт конларини ўсиши?