Mamasoli jumaboyev

( H ikoya)
Bir kuni O qiljonning dadasi u c h - t o ‘rt tu p atirgul k o bchati 
k o ‘tarib keldi.
— Qani, o bg ‘lim, qarashib yuboring, gul ekam iz, — dedi.
— X o ‘p b o ‘ladi, — suyunib ketdi O qiljon.
Dadasi c huqurc ha qazidi. Oqiljon suv quyib turdi, h a r bir 
c huqurchaga gul k o ‘chati o ‘tqazib, ustidan tuproq tortishdi.
Y aqinda Oqiljon hovlida o ‘ynab yurib gul ko ‘chatlari barg 
o chganini, bittasi hatto kichkinagina g ‘u n c h a tukkanini k o ‘rib 
qoldi. Q uvonib ketdi. S h u n d a n keyin h a r kuni ertalib o ‘m id a n
237

---

turdi de g u n c h a yugurib gulning oldiga boradi, g ‘u n c h a katta 
b o ‘lm a y a p tim i, y o ‘q m i d e b q a ra y d i. 
L ekin g ‘u n c h a sira 
och ilm a s, q a n d a y b o ‘lsa shundayligicha o 'z g a rm a y turardi. 
Oqiljon dadasidan s o ‘radi:
— Dada, g‘uncha nega katta b o ‘lmayapti, qachon gul ochadi?
— Parvarishga b o g ‘liq, o ‘g ‘lim , — o lm a pish, o g ‘zimga 
tush deb o ‘tirsang o ‘tiraverasan, — dedi Oqiljonning dadasi, — 
tagini tez-tez yum shatib, suv quyib tursang, a n a o ‘s h a n d a
ochiladi.
— B o ‘pti, parvarish q ila m a n , — dedi Oqiljon.
U s o ‘zining ustidan chiqdi, tesha bilan gul k o ‘chatining 
tagini y u m s h a tib , k u n o r a suv quyib tu rd i. K o ‘p o ‘tm a y
g ‘u n c h a n in g uchi yorilib qip-qizil gul k o ‘rinib qoldi. Oldiniga 
kichkina edi, bir haftadan keyin esa piyoladek keladigan qip- 
qizil atirgulga aylandi. Atirgul s h u n d a y chiroyli ediki, Oqiljon 
qarab t o ‘ymasdi.
Yakshanba kuni d e v o r-d a rm iy o n q o ‘shnilari Shohistaning 
tu g ‘ilgan kuni edi, c hiqib Oqiljonni m e h m o n g a taklif qildi.
Oila a ’zolari o btirib O qiljonning Shohistaga q a n d a y sovg‘a 
olib chiqishini m aslahatlashdilar. O q iljonning buvisi, oyisi, 
katta akasi h a r xil narsalarni aytishdi, lekin biror qarorga 
kelisholmadi.
Atirgulingni olib c hiqa qol, — dedi dadasi.
— Ho... — dedi Oqiljon, hali m en Shohista u c h u n sh u n c h a
ovora b o ‘lib gulni ochiltirgan e k a n m a n -d a . Kerak emas!
H a m m a birdan jim b o l i b qoldi.
— M e n y o l g i z o ‘zing u c h u n gul o ‘stirganingni bilm agan 
e k a n m a n , — dedi xom ush ovozda dadasi, — uzm asang b a ri­
bir u c h - t o ‘rt k u n d a n keyin so‘lib, barglari t o ‘kilib ketadi.
Oqiljon a nchaga ikkilanib o ‘tirdi, oxiri gulni shartta qaychi- 
da qirqdi-da, q o ‘shnisinikiga y o ‘l oldi. Shohista gulni k o ‘rib 
quvonib ketdi, idishga solib stolning o ‘rtasiga q o ‘ydi. Bir uy 
bola m e h m o n b o ‘lib o ‘tirgan ekan, h a m m a n in g gulga havasi 
keldi. Ayniqsa, N o d ir a bilan N igora „Chiroyli gul e k a n “ , deb 
rosa bijirlashdi.
Shu payt uyga Shohistaning buvasi kirib keldi.
— B ay-bay-bay, b u n d a y ajoyib gulni kim parvarishlab 
o ‘stirdi-yu, kim sovg‘a qildi senga? — deb s o ‘radi nabirasidan.
— G u l n i m e n o ‘s tir d im , — b u g a p o g ‘z id a n q a n d a y
chiqib ketganini O qiljon sezm ay qoldi. — Hali g ‘unchasi k o ‘p,
238

---

m a n a k o ‘rasizlar, oc hilganda N odiraga ha m , Nigoraga ham
beram an!
Bobo iljayib uning yelkasiga qoqdi.
— Barakalla, b o ‘talog‘im. Niyatingki birovlarning k o ‘nglini 
olish ekan, d e m a k , sen d an haqiqiy b o g 1 b o n chiqadi!