Maǵliwmatlar bazasi, olardiń TÚrleri tema: Maǵlıwmatlardın informaciyalıq modelleri Reje

6-súwret. Programmanı redaktorlaw aynası.
Bul jerde Sub sózi úles programmanı iske túsiredi, End Sub sózleri úles programmanıń isin toqtatadı. MsgBox standart funkciyası ekranda ayna payda etedi, hám argumenti sıpatında qollanılǵan tekstti sol aynada shıǵarıp beredi.
File → Save buyrıǵın orınlap, jaratqan modulimizdi Module_hello atı menen saqlaymız.
Programmanı iske túsiriw ushın Run → Sun Sub/UserForm buyrıǵın orınlaymız yaki klaviaturadan F5 túymesin basamız. Nátiyjede ekranda aynamız payda boladı (7-súwret).

7-súwret. Iske túsirilgen modul aynası


Óz-betinshe tayarlanıw ushın soraw hám tapsırmalar.

1. 
   Makros degenimiz ne?
   
2. 
   Access programmasında makros qalay jaratıladı?
   
3. 
   VBA tilinde moduller qalay jaratıladı?
   
4. 
   VBA tiliniń sintaksisin túsindiriń.
   

«Klient–server» texnologiyası
Bul bólimde «klient-server» modeliniń tiykarǵı túsiniklerin kórip shıǵamız.
«Klient-server» arxitekturasınıń túsinikleri túrlishe anıqlamalar menen beriliwine qaramastan, bul túsiniktiń negizinde esaplawlardıń bólistirilgen (tarmaqlanǵan) modeli jatadı. Ulıwma jaǵdayda klient hám server degende óz-ara bir-biri menen qatnasta bolıp atırǵan eki túrli process túsiniledi. Bul processlerdiń biri ekinshisine bazı bir xızmettiń jetkerip beriwshisi sanaladı.
Server — bul klienttiń múrajaatı boyınsha bazı bir xızmetti támiyinlep beriwshi logikalıq process. Ádette server tek múrajaatlardı orınlap qoymastan, olardıń izbe-iz orınlanıwın qadaǵalaydı, almasıw buferin basqaradı, ózine derek bolǵan klientlerdi múrajaatlardıń orınlanıwı boyınsha xabardar qıladı hám t. b.
Klient — serverden xızmet etiwdi sorawshı process. Process qandayda bir parametrler boyınsha óz strukturasınıń klienti bolıp esaplanbaydı, process tek serverge qarata klient bolıp esaplanadı. Klient hám server arasındaǵı dialog iniciatorı sıpatında klient orın aladı, server bolsa birge islesiwdi baslamaydı.
«Klient–server» texnologiyasın қollaw tarmaqqa birlestirilgen kompyuterlerge tuykarlanadı hám bul kompyuterlerden biri arnawlı basqarıw funkciyaların orınlaydı (tarmaq serveri boladı).
«Klient–server» arxitekturası funkciyalardı paydalanıwshı programması (klient dep atalıwshı) hám server funkciyalarına ajıratadı. Klient–programma maǵlıwmartlar bazası saqlanıp atırǵan serverge SQL (Structured Query Language) strukturalastırılǵan zaproslar tilindegi zaprostı uzatadı. SQL relyaciyalıq maǵlıwmatlar bazalarınıń xalıqaralıq standartı esaplanadı. Aralıqtaǵı server zaprostı qabıllaydı hám aktiv bolǵan SQL-serverge beredi. SQL-server – bul aralıqtaǵı maǵlıwmatlar bazasın basqarıwshı arnawlı programma. SQL-server zaprostı analizleydi, orınlaydı, zapros nátiyjelerin rásmiylestiredi hám klient–programmaǵa uzatadı. Bul processte klient kompyuterdiń resursları zaprostı orınlawda qatnaspaydı. Klient kompyuter tek serverdegi maǵlıwmatlar bazasına zapros jiberedi hám nátiyjesin qabıllaydı. Keyin nátiyjeni zárúr formada analizleydi hám paydalanıwshıǵa súwretlep beredi. Klient programmaǵa zaprostı orınlaw nátiyjesi uzatıladı, yaǵnıy tarmaq arqalı tek klientke zárúr bolǵan maǵlıwmatlar uzatıladı. Nátiyjede tarmaqqa bolǵan júklenbe páseyedi. Qalaberse, zapros maǵlıwmatlar bazası saqlanıp atırǵan orında (serverde) orınlanadı hám úlken kólemli maǵlıwmatlar paketin tarmaq arqalı uzatıw zárúr bolmaydı. Bunnan tısqarı, SQL-server eger imkanı bolsa minimal waqıt hám sarp-ǵárejetlerde orınlanıwı ushın zaprostı optimallastıradı.
Bulardıń barlıǵı sistemanıń tezligin asıradı hám zaprostı kútiw waqıtın qısqartıradı. Server tárepinen zaproslar orınlanǵanda maǵlıwmatlardı qáwipsizlik dárejesi anaǵurlım joqarı boladı. Sebebi maǵlıwmatlardıń pútinlilik qaǵıidası serverdegi maǵlıwmatlar bazasınan anıqlanadı hám sol maǵlıwmatlar bazasınan paydalanıwshı barlıq programmalar ushın jalǵız esaplanadı. Usı tárizde pútinlilikti qollap-quwatlawda qarama-qarsı qaǵıydalardıń payda bolıwınıń aldı alınadı. SQL-serverler tárepinen qollap-quwatlanatuǵın isenimli tranzakciyalar apparatı bir maǵlıwmattı bir waqıttıń ózinde túrli paydalanıwshılar tárepinen ózgertiliwine jol qoymaydı hám maǵlıwmatlar bazasında avariyalı juwmaqlanǵan ózgerislerdi biykarlaw imkaniyatı bar.