Maǵliwmatlar bazasi, olardiń TÚrleri tema: Maǵlıwmatlardın informaciyalıq modelleri Reje

«Klient–server» arxitekturası tómendegishe dúzilgen:

• 
  maǵlıwmatlar bazası fayllar toplamı kórinisinde arnawlı kompyuterdiń (tarmaq serveri) qattı diskinde jaylasadı.
  
• 
  MBBS da tarmaq serverinde jaylasadı.
  
• 
  klient kompyuterlerinen ibarat bolǵan lokal tarmaq bar bolıp, hár bir kompyuterde maǵlıwmatlar bazası menen islewshi klient programma ornatılǵan.
  
• 
  Hár bir klient kompyuterde paydalanıwshılar programmanı iske túsiriw imkanına iye. Programmanıń paydalanıwshı interfeysi járdeminde paydalanıwshılar maǵlıwmatlardı tańlaw/jańalaw ushın serverdegi maǵlıwmatlar bazasına múrajaat qıladı. Múrajaat qılıw ushın arnawlı SQL zaproslar tili qollanıladı, yaǵnıy serverge tek zapros teksti uzatıladı.
  
• 
  MBBS da serverdegi maǵlıwmatlar bazasınıń fizikalıq strukturası haqqındaǵı maǵlıwmatlar saqlanadı.
  
• 
  MBBS serverdegi maǵlıwmatlarǵa múrajaattı dizimnen ótkeredi hám serverde maǵlıwmatlardı qayta islew ámelleri orınlanadı hámde nátiyje klient kompyuterine jiberiledi.
  
• 
  Programma bolsa ózindegi paydalanıwshı interfeysi járdeminde nátiyjelerdi súwretlep beredi.
  

Orınlanatuǵın funkciyalar server hám klient ortasında qanday bólistirilgenin kórip shıǵamız.
• klient programması funkciyaları:

• 
  Zaproslardı serverge uzatıw.
  
• 
  Serverden alınǵan zapros nátiyjelerin analizlew.
  
• 
  Nátiyjelerdi bazı bir kóriniste sáwlelendiriw (paydalanıwshı interfeysi).
  

• server funkciyaları:

• 
  Klient-programmadan zaproslardı qabıllaw.
  
• 
  Zaproslardı analizlew.
  
• 
  Maǵlıwmatlar bazasına zaproslardı optimallastırıw hám orınlaw.
  
• 
  Nátiyjelerdi klient-programmaǵa uzatıw.
  
• 
  Qáwipsizlik sistemasın hám múrajaattı shegaralaw.
  
• 
  Maǵlıwmatlar bazasınıń pútinligin basqarıw.
  
• 
  Kóp paydalanıwshılı jumıs rejiminiń stabilligin námiyinlew.
  

Korporativ MBBS ları «klient–server» arxitekturasına tiykarlanadı. Korporativ MBBS ları dep atalıwına sebeb, sol tiptegi MBBS ları orta hám iri masshtablı kárxana, shólkem hám banklardıń informaciyalıq sistemalarınıń iskerligin támiyinlep beredi. Korporativ MBBS larına MS SQL Server, Oracle, Gupta, Informix, Sybase, DB2, InterBase hám basqalar misal bola aladı.
Qaǵıydaǵa kóre, SQL-serverine bir xızmetker yaki xızmetkerler toparı (SQL-serveri administratorı) tárepinen xızmet kórsetiledi. Olar maǵlıwmatlar bazasınıń fizikalıq xarakteristikaların basqaradı, maǵlıwmatlar bazalarınıń túrli komponentaların qadaǵalaydı hám qayta anıqlaydı, optimallastıradı, jańa maǵlıwmatlar bazaların jaratadı, aldın bar bolǵan maǵlıwmatlar bazaların ózgertiredi hámde túrli paydalanıwshılardıń wakalatların belgileydi.
Bul arxitekturanıń “fayl-server” arxitekturasına salıstırmalı túrde abzallıqların kórip shıǵamız:

• 
  Tarmaq trafigi ádewir kemeyedi.
  
• 
  Klient programmalarınıń quramalılıǵı kemeyedi (tiykarǵı júkleme server bólegine beriledi), bunıń nátiyjesinde klient kompyuterlarınıń apparatlıq quwatına bolǵan talap kemeyedi.
  
• 
  Arnawlı programmalıq qural — SQL-serveriniń bar bolıwı – joybarlaw hám programmalastırıw máseleleriniń úlken bólegi sheshiledi.
  
• 
  Maǵlıwmatlar bazasınıń pútinligi hám qáwipsizligi asadı.
  

Bul arxitekturanıń kemshiligi sıpatında apparatlıq hám programmalıq támiynat ushın hámde túrli orınlardaǵı kóp sanlı klient kompyuterlerdegi klient-programmalardı jańalaw ushın zárúr bolatuǵın joqarı finanslıq qarejetti aytıw múmkin. Soǵan qaramastan “klient-server” arxitekturası ámelde ózin aqladı hám házirgi waqıtta usı arxitektura tiykarındaǵı kóplegen maǵlıwmatlar bazaları isletilmekte.