Maktablarda qiyinroq yechiladigan matematik masalalari

MAKTABLARDA QIYINROQ YECHILADIGAN MATEMATIK MASALALARI.

REJA:

1. 
   Maktablarda matematik masalalarni o’qitish metodikasi.
   
2. 
   Yechilishi murakkabroq bo’lgan algebraik masalalar.
   
3. 
   Yechilishi murakkabroq bo’lgan geometrik masalalar.
   
4. 
   Matematikmasalalarniyechishdametodlardanfoydalanish.
   

Maktablarda matematik masalalarni o’qitish metodikasi.
Insoniyat rivojlanish tarixiga nazar soladigan bo’lsak, qadim zamonlardanoq insonlarning o’z atrofidagi barcha hodisa va jarayonlarni o’rganishga bo’lgan qiziqishini ko’rishimiz mumkin. Mana shu qiziqishlar keyinchalik insoniyat taraqiy etgani sayin zarur ehtiyojlardan biriga aylanib borganligini va hozirgi bizning zamonimizga kelib ham rivojlanishda ekanligini ko’rishimiz mumkin.
Bu ehtiyojlardan biri bo’lgan hisoblash deyarli barcha sohalarda keng qo’lanilib kelinmoqda.Bunga misol qilib, uy-joy qurulish kompanyalari ishini yoki borinki odiygina duradgorlarning ishida ham hisoblashning qanchalik muhim rol o’ynashini ko’rishimiz mummkin.
Bolalarga maktab yoshidanoq hisoblashni, mantiqiy fikrlashni o’rgatish maqsadida, hozirgi kunga kelib maktablarda matematika fanini o’qitish yangi metodlari keng qo’llanilib kelinmoqda.
Matematika fanining ichiga kiradigan bo’lsak,matematikada asosan mantiqiy fikrlashni o’rganish va uni amalda qo’llay olish masalasi muhim rol o’ynaydi.
Matematikada asosan o’quvchini fikrlashga o’rgatadigan masalalar keltiri.gan bo’lib,o’quvchi bu massalalarni to’g’ri va aniq tushunishi masalaninng yechimini to’g’ri topishga va shu turdagi boshqa masalalarning ham oson yechishiga olib keladi.
Matematikada masalalar asosan ikki turga bo’linadi:
1.Oddiy masalalar.
2.tarkibli masalalar.
O’quvchi odiy masalalarni yechishda bir turdagi shartlarni bajarishi lozim bo’lsa, tarkibli masalalarni yechishda masala ichidagi bir nechta murrakab shartlarni amalga oshirishi kerak bo’ladi.
Odiy masalalarga misol sifatida,Karimda 10 ta gul bor edi.U halimaga 3 ta, Salimaga esa 4 ta gul berdi.Karimda nechta gul qolgan?
Berilgan masalada o’quvchi dastlab masalaning mazmunini tushunishi va matematika tiliga o’girishi juda muhim hisoblanadi.Bu masalaning yechilishini ko’radigan bo’lsak
Yechish:

1. 
   Dastlab Karimda K=10 gul bor edi.U halimaga H=3 ta gulini bergan.Demak, 7 ta guli qolgan
   

K-H=10-3=7

2. 
   Keyinchalik esa Salimaga S=4 ta gulini bergan.Bu bosqichda ham oldingi amalga o’xshab hisoblaymiz
   

7-4=3
Va Karimda 3 ta gul qolganini aniqlaymiz.
O’quvchilarga matematik masalalarni yechishni o’rgatishda asosiy metodikasi shundan iboratki,har qanday murakkab masalalarni oddiy masalalarga bo’g’lagan holda o’rgatish. Osondan murakkabga qarab o’rgatish muhim rol o’ynaydi.
Matematik masalalarni yechishda jadval,ko’rgazmali materiallardan foydalanish o’quvchiga masalani tasavur qilib olishida yaxshi yordam beradi.
Ayniqsa hozirgi kunga kelib deyarli barcha maktablarda AKT lar mavjud bo’lib, AKT dan dars jarayonida foydalanish o’zining yaxshi samarasini beradi.
Matematika masalalarini uchga arifmetik, algebraik va geometrik masalalarga ajratishimiz mumkin.Bu uch guruh o’z ichida yana bir qancha kichik guruhlarga bolinishi mumkin. o’quvchi algebraik masalalarni yechish davomida uning mazmunini to’g’ri tushinishi va matematik tilga o’gira olishi yetarli bo’lsa,geometrik masalalarni yechishda o’quvchi birinchi navbatda masalani shartiga mos keladigan chizmani chizishi va shu chizma asosida masalini matematik tilga o’girishi kerak bo’ladi.