Makroiqtisodiyot o`quv-uslubiy majmua

7.4-rasm. Ishlab chiqarishning haqiqiy va potensial hajmi o`rtasidagi inflatsion uzilish<sup>25</sup>
Bu uzilishni bartaraf qilish uchun jami xarajatlarni kamaytirish, boshqacha qilib aytganda jami talabni cheklash zarur.
Grafikda bu jarayon muvozanatni A nuqtadan B nuqtagacha surishni anglatadi. Bu yerda jami muvozanatili yalpi daromad hajmidagi (ΔY) qisqarish quyidagicha bo`ladi:
ΔY= -Inflatsion uzilish miqdori x Avtonom xarajatlar multiplikatori miqdori.
Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modeli yalpi talab- yalpi taklif modelini qisqa muddatli makroiqtisodiy siyosat maqsadlarida aniqlashtirgan bo`lib, uning xususiy holi hisoblanadi. Yalpi talab va yalpi taklif modelidan farqli o`laroq bu modelda baholar darajasi va ish haqi o`zgarmas miqdorlar hisoblanadi. Ayni shu sababga ko`ra tovar moddiy zahiralarining o`sishi qisqa muddatda makroiqtisodiy muvozanatga erishishni belgilovchi omil bo`ladi.
Nazorat uchun savollar

1. Mаkrоiqtisоdiy muvоzаnаt to’g’risidа klаssik nаzаriyaning mоhiyatini tushuntirib bеring.

2. Kеynsning mаkrоiqtisоdiy muvоzаnаt nаzаriyasi mоhiyati nimаdа vа klаssiklаr nаzаriyasidаn printsipiаl fаrqlаri nimаdа?
3. Аvtоnоm хаrаjаtlаr dеgаndа nimаni tushunаsiz?
4. Hаqiqiy vа rеjаlаshtirilgаn хаrаjаtlаrgа tа’rif bеring.
5. Kеyns хоchi nоmli mоdеldа mаkrоiqtisоdiy muvоzаnаtni tа’minlоvchi mехаnizmgа izоh bеring.
6. Multiplikаtiv sаmаrа nimа sаbаbdаn ro’y bеrаdi.
7. Rеtsеssiоn uzilish qаndаy vаziyatlаrdа ro’y bеrаdi vа u qаy tаriqа bаrtаrаf qilinаdi?
8. Inflyatsiоn uzilish qаndаy vаziyatlаrdа ro’y bеrаdi vа u qаy tаriqа bаrtаrаf qilinаdi?
9. Kеynsning mаkrоiqtisоdiy muvоzаnаt mоdеli vа AD-AS mоdеlini tаqqоslаng.

8- MAVZU. DAVLAT BUDJETI, SOLIQLAR VA DAVLAT QARZI

Reja:
8.1. Davlat budjetining mohiyati va funksiyalari.
8.2. Davlat budjeti xarajatlari.
8.3. Soliqlarning turlari va funksiyalari.