Maket Akusherlik 2013. pmd

EKLAMPSIYÀ

Eklampsiya xurujida nafas olish mushaklarining spazmi ro‘y

beradi, bu esa apnoega (nafas tutilishi) olib keladi, nafas olish

buziladi, til orqaga ketib nafas yo‘llarini berkitishi mumkin, oqi-

batda giðoksiya va giðerkapniya yuzaga keladi. Bu holat barcha bezlar

sekretsiyasini kuchaytiradi. Shuning natijasida oshqozon va ichak

soki, so‘lak va bronxlar sekreti ko‘p ajrala boshlaydi. Hushidan

ketgan bemorning yo‘talish refleksi yo‘qoladi, so‘lak va bronxlar-

dan ajralgan sekret nafas yo‘lini yopib qo‘yib, atelektaz hosil

bo‘lishga va gazlar almashinuvining buzilishiga olib keladi.

---

219

Giðerkapniya nafas olish markazining qo‘zg‘aluvchanligini ka-

mayishiga olib keladi va o‘z navbatida, gazlar almashuvi buzilishini

chuqurlashtiradi. Qon tomirlar holati markazining ta’sirlanishi, katta

va kichik qon aylanish doirasida qon bosimini ko‘tarilishiga olib kela-

di. Eklampsiyada yurak faoliyatining buzilishi ko‘pincha o‘pka shishishi

bilan birgalikda vujudga kelib, giðoksiya va giðerkapniyani chu-

qurlashtiradi bu esa yurak faoliyati buzilishini kuchaytiradi.

Eklampsiyada 75% kasallarda jigar, buyrak yetishmovchiligi

kuzatiladi.

Eklampsiya – klinik jihatdan juda ko‘p a’zolar yetishmov-

chiligidan kelib chiqadigan sindromdir, shu tufayli bir yoki bir

necha marta qaytalanuvchi tutqanoqlar tutishi bilan xarakterlanadi,

etiologik jihatdan boshqa patologik holatlarga bog‘liq emas (epi-

lepsiya, miya qon aylanishining buzilishi), homiladorlarda,

tug‘uvchi va tuqqan ayollarda uchraydi.

Eklampsiya uchun bir marta yoki qayta-qayta tutqanoq tutilishi

tutqanoqdan keyin hushiga kelmaslik eklampsiya komasi, ba’zan esa

tutqanoq tutmasdan hushidan ketish “eklampsiya statusi” ko‘-

rinishidagi belgilar xarakterlidir. Eklampsiya xuruji quyidagicha ifo-

dalanadi:

Dastlab tutqanoq tutishidan oldin ko‘pincha bosh og‘rig‘i

kuchayadi, ko‘rish funksiyasi buziladi, bezovtalik boshlanadi. Yuz

muskullari uchadi, ko‘z qovoqlari yumiladi, ya’ni