Maket Akusherlik 2013. pmd

---

O‘zbekiston Respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

Ya. N. Allayorov

AKUSHERLIK

VA GINEKOLOGIYA

Tibbiyot kollejlarining 3720101 – davolash ishi feldsheri

yo‘nalishi o‘quvchilari uchun 

o‘quv qo‘llanma

«O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»

Davlat ilmiy nashriyoti

Toshkent – 2013

---

© Orig.maket «O‘zbekiston milliy

ensiklopediyasi» - 2013.

© «Sano-standart» nashriyoti, 2013.

---

So‘zboshi

Umumiy amaliyot davolash ishi feldsherlarini tayyorlashda tib-

biyot kollejlari o‘quvchilarida akusherlik va ginekologiya fanining

hozirgi kundagi yutuqlari, Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti

tavsiyalariga binoan tegishli ma’lumotlar asosida nazariy bilimlar

berish va amaliy ko‘nikmalar hosil qilish davr talabidir. Davolash

ishi feldsheri mutaxassislarini tayyorlashda hozirgi kunga qadar

akusherlik va ginekologiya fanidan maxsus o‘quv darsligi bo‘l-

maganligi sababli Ya.N.Allayorovning “Akusherlik” va M.F.Ziya-

yeva, G.Mavlonovalarning “Ginekologiya” darsliklari hamda

xalqaro tashkilotlar tomonidan o‘tkazib kelinayotgan seminarlar

o‘quv qo‘llanmalari, “Bexatar onalik” dasturi materiallari,

O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligining buyruqlari

bilan tasdiqlangan yo‘riqnomalardan tuzilgan ma’ruza matnlaridan

foydalanilgan holda, dars jarayoni tashkil etilib kelinmoqda.

Shu nuqtayi nazardan har tomonlama yetuk, malakali, amaliy

ko‘nikmalarga ega bo‘lgan umumiy amaliyot davolash ishi feld-

sherlarini tayyorlash uchun mo‘ljallab yozilgan ushbu o‘quv qo‘l-

lanma tarmoq ta’lim standartlari talabidan kelib chiqib, Oliy va

o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2012-yil 15-avgustdagi 332/1-sonli

buyrug‘i bilan tasdiqlangan “Akusherlik va ginekologiya” fani na-

munaviy o‘quv dasturi asosida tayyorlangan. O‘quv qo‘llanmada

akusherlik va ginekologiya fanining anatomiya, fiziologiya va pa-

tologiya asoslari, hamshiralik ishi, pediatriya, ichki kasalliklar,

anesteziologiya va reanimatsiya asoslari fanlari bilan bog‘lab o‘tila-

digan mavzularga alohida o‘rin berilgan.

Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti tavsiyalari asosida ishlab chi-

qilgan protokollardan foydalanib, “Homiladorlikda giðertenziv

buzilishlar”, “Akusherlik qon ketishlari”, “Akusherlikda septik in-

feksiya” kabi mavzularga tegishli o‘zgartirishlar, yangiliklar kiritildi.

Shuningdek, “Tug‘ruq komplekslarining tuzilishi”, “Chaqaloqlar-

ni parvarishlashning zamonaviy usullari”, “Asfiksiyada tug‘ilgan

chaqaloqlar parvarishi” mavzulari Sog‘liqni saqlash vazirligi max-

sus buyruqlari va yo‘riqnomalaridagi ma’lumotlar bilan boyitildi.

---

4

O‘quv adabiyoti umumiy amaliyot davolash ishi feldsherlari

bilishi va bajarishi lozim bo‘lgan amaliy ko‘nikmalar va muola-

jalar, ginekologik bemorlarni umumiy davolash, operatsiyaga tay-

yorlash, ularni umumiy parvarishlash masalalari alohida yoritildi.

Shuningdek, avvalgi o‘quv adabiyotlariga kiritilmagan akusherlik va

ginekologiyada amaliy ko‘nikmalar va muolajalar yoritilgan 5-

qismga alohida e’tibor qaratilib, umumiy amaliyot davolash ishi

feldsheri sog‘liqni saqlash tizimi birlamchi bo‘g‘inida (poliklinika,

QVP) bajarishi lozim bo‘lgan muolajalar algoritm tarzida berilgan.

Ushbu o‘quv qo‘llanma tibbiyot kollejlari “Davolash ishi”

yo‘nalishi o‘quvchilari uchun mo‘ljallangan bo‘lib, undan kutila-

digan maqsad o‘quvchilarga “Akusherlik va ginekologiya” fanidan

nazariy bilim berishda va amaliy ko‘nikma hosil qilishda yaqindan

yordam ko‘rsatishdir.

---

5