Maket Akusherlik 2013. pmd

TUQQAN AYOL ORGANIZMIDAGI O

‘

ZGARISHLAR

Jinsiy a’zolarning o

‘

z asliga qaytish jarayoni

 – jinsiy involut-

siyasi. Yo‘ldosh tushgach, bachadon yaxshi qisqaradi, shar shak-

liga kiradi, konsistensiyasi zichlashadi, boylam apparati cho‘zilgani

uchun bachadon ancha harakatchan bo‘lib qoladi. Bachadon tubi

tug‘ruqdan bevosita keyin kindikdan 1–2 barmoq enicha pastroqda

turadi, bu chanoq tubi muskullari va qin tonusining oshganligiga

bog‘liq. Bachadon yuqoriga va ikki yon tomonga bemalol siljiydi.

Qovuq to‘lib ketganda bachadon tubi qovurg‘alar ravog‘i ostigacha

yetishi mumkin. Bachadon bo‘yni tug‘ruqdan keyinoq yupqa de-

vorli xalta shakliga kiradi, bo‘yin kanali qo‘l panjasini bemalol

o‘tkazadi, ochiq turgan tashqi teshigining chetlari qinga burma-

burma bo‘lib osilib tushadi. Bachadonning ichki yuzasi platsenta va

pardalar ko‘chgandan keyin keng jarohat yuzasi hisoblanadi.

Tug‘ruqdan keyinroq bachadonning bo‘yi o‘rta hisob bilan 15 sm

(13–16 sm), bachadon naylari boshlangan joy ro‘parasidagi eni

12–13 sm, vazni 1000 g keladi.

Tug‘ruqdan keyin qin ilvillagan, keng, tashqi jinsiy a’zolar

shishgan, bo‘rtgan, jinsiy yoriq ochiq bo‘ladi. Tashqi jinsiy a’zolar

va qin devorlari ko‘pincha yoriladi va chaqalanadi.

Chilla davrida bachadon kichrayadi, bo‘yni avvalgi shakliga

keladi, bachadonning sidirg‘a jarohat bo‘lgan ichki yuzasi bitadi.

Chilla davrida bachadon muskullarining qisqarishi (chilladagi

dard tutishi) sababli hajmi kichrayadi. Bachadon muskullarining

---

179

qisqarishi natijasida muskul tolalaridan bir qismi qonsirab (ane-

mizatsiya), yog‘ distrofiyasiga uchraydi.