Maket Akusherlik 2013. pmd

Birinchi amal 

(53-rasm, a). Ikkala qo‘l

kaftlari bachadon tubiga qo‘yilib, barmoqlari

yaqinlashtiriladi. Pastga tomon avaylab bosib,

bachadon tubining qay balandlikda turganligi

aniqlanadi, shunga qarab homiladorlik mud-

dati haqida fikr yuritiladi. Homilaning

bachadon tubida yotgan qismi (ko‘pincha

chanoq tomoni) birinchi amalda aniqlanadi.

Ikkinchi amal 

(53-rasm, b). Homilan-

ing orqasi va mayda qismlari ikkinchi amalda

aniqlanadi; homila orqasining vaziyatiga

qarab uning pozitsiyasi va pozitsiya turi ha-

qida fikr yuritiladi. Ikkala qo‘l bachadon tu-

bidan pastga tomon surilib, kindik to‘g‘-

risigacha olib boriladi va bachadonning yon

yuzalariga joylashtiriladi. Homila qismlari

sekin-asta o‘ng va chap qo‘l bilan paypaslab

ko‘riladi. Chap qo‘l bir joyda tinch turadi,

ikkinchi qo‘l barmoqlari esa bachadonning

chap yon yuzasidan sirg‘antirib boriladi-

da, homilaning shu tomonga qaragan qismi

paypaslanadi. So‘ngra o‘ng qo‘l bachadon

devorida tinch turadi, chap qo‘l bilan esa

homilaning bachadon o‘ng devoriga qa-

ragan qismlari paypaslab topiladi. Homilaning bo‘ylama vaziyatida

bir tomondan orqasi, qarama-qarshi tomondan qo‘l oyoqlari may-

da qismlari paypaslab ko‘riladi. Homilaning orqasi bir tekis may-

donchaga o‘xshab seziladi, mayda qismlari ko‘pincha vaziyatini

o‘zgartiradigan kichkina bo‘rtmalar shaklida qo‘lga seziladi; ba’zan

qo‘l-oyoqlarning ildam, zarbsimon harakatlarini sezsa bo‘ladi.

Uchinchi amal. 

Homilaning oldinda yotgan qismini aniqlamoq

uchun uchinchi usul qo‘llaniladi. Akusher homilador ayolning o‘ng

tomonida unga yuzma-yuz turadi. Bir qo‘l (odatda, o‘ng qo‘l) sim-

fizning picha yuqorisidan shunday qo‘yiladiki, bosh barmoq bacha-

don pastki segmentining bir tomonida, qolgan to‘rt barmoq shu

segmentning qarama-qarshi tomonida tursin (54-rasm). Barmoqlar

53-rasm.

Homiladorni tashqi

tekshirish: a – birinchi;

b – ikkinchi amal.

---

118

sekin-asta va avaylab harakatlantirilib, chu-

qur botiriladi va homilaning oldinda yotgan

qismi ushlanadi. Homila boshi ro‘y-rost

yumaloq shakldagi zich bo‘lakka o‘xshab

paypaslanadi.

Homilaning chanoq tomoni oldinda

yotgan bo‘lsa, yumaloq shaklsiz, katta

hajmli yumshoqroq qism paypaslab topila-

di. Ko‘ndalang va qiyshiq vaziyatlarda ho-

milaning oldinda yotgan qismi ilinmaydi.

Homila boshining harakatchanligini

uchinchi amalda aniqlasa bo‘ladi. Kalta-kalta

yengil zarblar bilan homila boshini o‘ng-

dan chapga va aksincha, chapdan o‘ngga

siljitishga harakat qilinadi; ayni vaqtda tek-

shiruvchi barmoqlar homila boshining «liqillab» turganini sezadi,

takror homilador bo‘lgan ayollarda bu, ayniqsa yaqqol ko‘rinadi.

Homila boshi kichik chanoq kirish tekisligidan qancha yuqorida

turgan bo‘lsa, «liqillash» shuncha yaqqolroq seziladi.

Homila boshi kichik chanoq kirish tekisligida qimirlamay tur-

ganda, shuningdek, homilaning chanog‘i oldinda yotganda «liqil-

lash» aniqlanmaydi.

Tekshirishning uchinchi amalida juda avaylab, ehtiyotkorlik bi-

lan ish ko‘riladi; keskin harakatlar qilinsa, og‘riq seziladi va qorin

oldingi devorining muskullari refleks yo‘li bilan taranglashib tek-

shirishga to‘sqinlik qiladi.