Маиший чиқиндилар ва уларнинг амалий таснифланиши нигматов А. Н.*, Омонов Б. О

Маиший чиқиндиларни чириш ёки парчаланиш муддатига кўра: жуда тез; тез, ўртача тезликда; узоқ; жуда узоқ; нисбатан парчаланмайдиган турлага ажартиш мумкин (1-жадвал). Уларни ҳар бир тури бўйича гуруҳлаштириш, айниқса йилдан йилга уларнинг турларини кўпайиб борётган бир пайтда, бошқарув нуқтаин назардан жуда мураккаб жараён. Маиший чиқиндиларни чириш ёки парчаланиш муддатига кўра таснифлаш ўта муҳим аҳамият касб этади³. Зеро, ушбу кўрсаткичларга биноан маиший чиқиндиларни тўплаш ва сақлаш усуллари аниқланади ҳамда бошқариш механизми шакллантирилади.
Маиший чиқиндиларни чириш ёки парчаланиш бўйича таснифлашда уларни 3 тоифага ажартиб олиш мақсадга мувофиқ: қисман (+), аксарият қисми (++), барчаси (+++). Чунки уларнинг парчалниш ёки чириш тезлиги қандай табиий географик шароитда (намлик, температура, босим, қуёш нури,


1-жадвал
Маиший чиқиндиларнинг чириш ёки парчаланиш муддатига кўра таснифланиши
(+ − қисман, ++ − аксарият қисми, +++ − барчаси)

Маиший чиқинди тури	Чириш ёки парчаланиш муддати
	Жуда тез (1 ой ўртача 30 кун)	Тез (бир мавзум 3 ой)	Ўртача тезликда (1-3 йил)	Узоқ (3-10 йил)	Жуда узоқ (10-30 йил)	Нисба-тан парчалан-майди-ган (30 йилдан узоқ)
Озиқ-овқат маҳсулоти