Маиший чиқиндилар ва уларнинг амалий таснифланиши нигматов А. Н.*, Омонов Б. О

2-расм. Ўзбекистон қўлланилаётган намунали чиқинди контейнерлари

Лекин, Европа Иттифоқи давлатлари учун 7 турдаги контейнерларга чиқиндилар жойлаштириш тавсия этилади². Масалан:

1. 
   яшил рангли контейнер – шиша буюмлар;
   
2. 
   қизил – қайта ишланмайдиган чиқиндилар;
   
3. 
   кўк – қоғоз маҳсулотлари;
   
4. 
   сариқ – картон ва картондан қадоқланган идишлар;
   
5. 
   тўқ сариқ – пластик маҳсулотлар; 
   
6. 
   қора –озиқ-овқат ва бошқа органик қолдиқлар;
   
7. 
   жигарранг – хавфли чиқиндилар
   

Чиқиндиларни саралаб йиғиш учун юқорида тавсия этилган рангли контейнерлар самарали ечим деб ҳиссоблаш мумкин. Чунки бу жараён чиқинди тўгри бошқариш ва қайта ишлаш учун қулайлик яратади.
2021йил 25 январда Мактабгача таълим вазирлигида мактабгача таълим соҳасида болажонларнинг экологик маданиятни шакллантириш мақсадида “Қизиқарли чиқинди” мавзудаги пилот лойиҳанинг тақдимотига бағишланган Матбуот анжумани ташкил этилди¹. Лойиҳанинг мақсади – болажонларни гўдаклигидаёқ чиқиндиларга доир билим ва кўникмаларини шакллантириш орқали мактабгача таълим ташкилотларида экологик ва санитар-гигиеник хавфсизликни таъминлаш. Мазкур лойиҳа Тошкент шаҳардаги 13 та мактабгача таълим ташкилотларида тажриба-синовдан ўтказилмоқда. Синов натижаларини умумлаштиргандан сўнг унинг оптимал вариантини Давлат ўқув-дастурларига киритиш орқали республиканинг барча маъмурий бирликларидаги мактабгача таълим тизимига жорий қилиш кўзда тутилмоқда. Лойиҳада чиқиндиларнинг намунавий контейнерлар уч рангдаги турга – қоғоз (кўк), пластик (сариқ) ва қайта ишланмайдиган чиқиндилар (кул ранг) саралаб ташлаш методикаси ишалб чиқилмоқда. Кутилаётган натижа – мактабгача таълим ташкилотларида болажонларга чиқиндиларни бошқариш бўйича «илк қадам»ни юзага келтириш орқали аҳолининг экологик онг ва маданиятини кўтариш. Зеро болажонларда ушбу кўнималарни ҳосил қилиш уларнинг оила аъзолари ва яқинларини ҳам экологик маданиятли қилишга олиб келиши мумкинлиги кўпгина педагогик тадқиқотларда ўз аксини топган².