Махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги



Download 14,86 Mb.
Pdf ko'rish
bet47/302
Sana25.02.2022
Hajmi14,86 Mb.
#301830
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   302
Bog'liq
genetika va selektsiya asoslari

 
23-расм. 
Маккажўхорида сўта узунлигининг ирсийланиши (см. ҳисобида).
 

 
24-расм. 
Кумулятив полимерия ҳола-
тида F

да генотиплар такрорланиш даража-
сининг тақсимланиши 
25-расм

Capsella bursa pastaris 
(ачам-
бити) ўсимлигида қўзоқ мева шаклининг 
ирсийланиши
.
 


142 
2.
Ноаллел генларнинг ўзаро нокумулятив полимерия таъсири

Кумулятив эффектга эга полимер генлардан ташқари, нокумулятив 
эффектга эга бўлган полимер генлар ҳам мавжуд. Бундай генларнинг 
фаолиятига мисол қилиб, ачамбити (
Capsella bursa pastoris
) ўсимлигида 
қўзоқ меваси шаклининг ирсийланишини кўрсатиш мумкин. Бу 
ўсимликнинг қўзоқ мевалари учбурчак ва тухумсимон шаклда бўлади. 
Агарда қўзоқ мевалари учбурчак шаклда бўлган ачамбитининг бир ирқини, 
мевасининг шакли тухумсимон бўлган бошқа ирқи билан чатиштирилса, 
биринчи авлодда олинган барча дурагайларнинг меваси учбурчак шаклда 
бўлади.
F

дурагайларини ўзаро чатиштириб, иккинчи авлод дурагайларида 
бу белгининг ирсийланишини таҳлил қилсак, у ҳолда, F
2
да иккита 
фенотипик синф ҳосил бўлади: 15

16 қисм учбурчак мевали ўсимликлар ва 
1

16 қисм тухумсимон мевали ўсимликлар (25-расм).
Олинган далиллар ота-она ўсимликларнинг иккита ноаллел генлар 
бўйича фарқланишини кўрсатади:
Р 
♀ учбурчак мевали 
♂ тухумсимон мевали 
А
1
А
1
А
2
А
2
х 
а
1
а
1
а
2
а
2

А
1
А
2
а
1
а
2
F
1
учбурчак мевали 
А
1
а
1
А
2
а
2
Р 
♀ учбурчак мевали 
♂ учбурчак мевали 
А
1
а
1
А
2
а
2
х 
А
1
а
1
А
2
а
2

А
1
А
2
, А
1
а
2
, а
1
А
2
, а
1
а
2
А
1
А
2
, А
1
а
2
, а
1
А
2
, а
1
а
2
F

1. 
А
1
А
1
А
2
А
2

1
15 учбурчак мевали ўсимликлар 
2. 
А
1
А
1
А
2
а
2


3. 
А
1
а
1
А
2
А
2


4. 
А
1
а
1
А
2
а
2


5. 
А
1
А
1
а
2
а
2


6. 
а
1
а
1
А
2
А
2


7. 
А
1
а
1
а
2
а
2


8. 
а
1
а
1
А
2
а
2


9. 
а
1
а
1
а
2
а
2


1 тухумсимон мевали ўсимликлар 
Шундай қилиб, ҳар икки геннинг рецессив аллелларига эга (а
1
а
1
а
2
а
2

ўсимликларнинг қўзоқ мевалари тухумсимон шаклда экан. Генотипда 
доминант аллелнинг бўлиши туфайли мева учбурчак шаклда бўлади. 


143 
Характерли томони шундаки, учбурчак шаклнинг ривожланиши доминант 
аллелларнинг сонига боғлиқ эмас. Генотипда 1 та доминант ёки 2 та 
доминант, ёхуд 4 та доминант аллел иштирок этса ҳам, учбурчак шакл 
ривожланади. Бу ҳолат полимер генларнинг 

Download 14,86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   302




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish