189
- korxonalarda mahsulot sifatini boshqarish faoliyatini (jarayonini) tekshiruv
nazorati;
- ajratilgan (tanlangan) namunalarini qiziquvchi tomonlarga bog‘liq,
bo‘lmagan sinov laboratoriyalarida sinovdan o‘tkazish yo‘li
bilan amalga
oshiriladi.
4. Namuna tanlash - ishlab chiqarish yoki savdo shahobchalaridan Sifat
tizimi talablariga muvofiq tanlandi.
Sertifikasiyalashtirishni o‘tkazish uchun umumiy qonun-qoidalar belgilangan.
Bu qoidalar sertifikasiyalashtirishning barcha obyektlari uchun qo‘llaniladi.
O‘zbekiston sertifikati va muvofiqlik belgisini tan olishni ta’minlash uchun
xorijiy mamlakatlarda O‘z NSS qoidalarining ISO/MEK rahbarligida, ISO Xalqaro
standartlar, yevropa EN 45000 standart seriyasi, hamda Xalqaro hujjatlardagi
mavjud bo‘lgan Xalqaro me’yor va qoidalarga bog‘liq ravishda amalga oshiradi.
Sertifikasiyalashtirish sxemasi aniq bir hollarda
sertifikasiya-lashtirish
bo‘yicha idora talabgorning yetkazib berish hajmi va muddati, sinov uslublari,
mahsulotni ishlab chiqarish va ishlatilish imkoniyatlari bo‘yicha takliflarini
e’tiborga olgan holda tanlaydi. Sertifikasiyalashtirish sxemasi
sertifikasiyalashtirishni o‘tkazishning jamini tashkil etuvchi ta’sirlar ketma-
ketligini belgilaydi.
O‘z NSS da qabul qilingan sertifikasiyalashtirish sxemasida
quyidagi
jarayonlar ko‘rib chiqiladi:
3 sxema namunalarni sinashni ko‘rib chiqadi, ya’ni omborxonadagi
mahsulotni tayyorlovchi iste’molchiga jo‘natishdan oldin namunalarni sinash yo‘li
bilan inspeksiya nazorat qiladi va sertifikat beradi.
3 a sxema 3 sxemaga qo‘shimcha bo‘lib, sertifikat berilgunga qadar va undan
keyin, hamda inspeksiya nazoratini o‘tkazishdan oldin ishlab chiqarishni tekshirib
chiqadi.
4 va 4 a sxemalar 3 va 3 a sxemalardan farqlanib, sotuvchidan olingan
namunalarni qo‘shimcha ravishda inspeksiya nazorat qiladi.
190
4 va 4 a sxemalar seriyali ishlab chiqarishdagi mahsulotni haddan ortiq har
tomonlama inspeksiya nazorat qilish uchun qo‘llaniladi.
5 sxema namunaviy sinovlar o‘tkazish, mahsulot yetkazuvchi (tayyorlovchi)
ishlab chiqarishni yoki sifat tizimini
sertifikasiyalashtirish, davriy ravishda savdo
shaxobchalaridan tanlangan namunalarni, hamda korxonalardan olingan
namunalarni sinovdan o‘tkazish, ishlab chiqarish sharoitlarining
barqarorligini
yoki sifat tizimini to‘g‘ri ishlayotganligini tekshirish.
6 sxema sifat tizimida korxonaga sertifikatning qanchalik muhimligini
tasdiqlaydi. Bu sxema sertifikasiyalashtirish bo‘yicha korxonadagi mavjud bo‘lgan
idora tizimini
baholash bilan tugallanadi, ammo agar korxona tizimi sertifikatga
ega bo‘lsa, uni yetarli darajada ariza-deklarasiyani ko‘rsatish lozim. Ariza
sertifikasiyalashtirish bo‘yicha idorada qayd etiladi va mahsulotga muvofiqlik
sertifikatini rasmiylashtirsh uchun xizmat qiladi.
7 sxema tovar to‘dasini sinash uchun qo‘llaniladi. Bu degani korxona
tomonidan tayyorlangan yoki import qilinayotgan tovar to‘dasidan belgilangan
qoidalarga asosan o‘rtacha namuna tanlab olinadi, hamda
sertifikat berish uchun
akkreditlangan laboratoriyada sinab ko‘riladi. Inspeksiya nazorati o‘tkazilmaydi.
9-10 a sxemalar belgilangan talablarda ko‘rsatilgan mahsulotning sifatga
bog‘liqligini tasdiqlovchi hujjatlarning haqiqiyligini isbotlashga asoslangan.
Sertifikasiyalashtirish tartibi quyidagi asosiy tadbirlarni amalga oshirishdan
iboratdir:
- sertifikasiyalashtirish o‘tkazish uchun qaror va ariza deklora-siyasini berish;
- sertifikasiyalashtiriladigan mahsulotdan tajribalar o‘tkazish uchun
namunalar tanlash;
- mahsulot yoki ishlab chiqarish sertifikasiyalashtirish sxemasini tanlash;
- olingan natijalarni tahlil qilib, muvofiqlik sertifikatini berish to‘g‘risida
qaror qilish;
- davlat standarti ro‘yxatidan mahsulotni o‘tkazish, muvofiqlik sertifikatini
berish;
191
- xalqaro sertifikasiyalash tashkilotlari tomonidan berilgan muqvofiqlik
sertifikatlarini tan olish;
- sertifikasiyadan o‘tgan mahsulotning sifat ko‘rsatmalarining barqarorligini
nazorat qilish;
- sertifikasiya natijalarining axboroti;
- noroziliklarni ko‘rib chiqish.
Do'stlaringiz bilan baham: