O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI


OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


GULISTON DAVLAT UNIVERSITETI

“TASDIQLAYMAN” _______________ GulDU rektori M.T. Xodjiyev 2021 yil “___”___________

Ro‘yxatga olindi: №-BD. 60112300-1.20

METROLOGIYA, STANDARTLASHTIRISH VA SERTIFIKASIYALASHTIRISH


FAN DASTURI

Bilim sohasi:	100000 – Gumanitar
Ta’lim sohasi:	110000 – Pedagogika
Ta’lim yo‘nalishi:	60112300 – Texnologik ta’lim

Guliston – 2021

Fan/modul kodi		O‘quv yili 2022-2023	Semestr 2	ECTS - Kreditlar 4
Fan/modul turi Majburiy		Ta’lim tili O‘zbek/rus			Haftadagi dars soatlari 4
1.	Fanning nomi		Auditoriya mashg‘ulotlari (soat)	Mustaqil ta’lim (soat)		Jami yuklama (soat)
	Metrologiya, standartlashtirish va sertifikasiyalashtirish		60	60		120
2.	I. Fanning mazmuni: Fanni o‘qitishdan maqsad – talabalarga “Metrologiya, standartlashtirish va sertifikasiyalashtirish” faninining nazariy asoslarini, asosiy tushunchalari va kategoriyalarini amal qiluvchi qonunlar va tamoyillarini o‘rgatish hamda ularni amaliyotga tatbiq etish ko‘nikmasini hosil qilishdan iborat. Fanning vazifasi - nazariy bilimlar, amaliy ko‘nikmalar, global darajadagi hodisa va jarayonlarga uslubiy yondoshuv hamda ilmiy dunyoqarashini shakllantirish, qonunlar va kategoriyalar mazmun-mohiyatini bilish, ularga nisbatan shaxsiy munosabatni shakllantirish orqali insonning hayotdagi o‘rni va ahamiyatini ochib berish. II. Asosiy nazariy qism (ma’ruza mashg‘ulotlari) Fan tarkibiga quyidagi mavzular kiradi: 1-mavzu. “Metrologiya, standartlashtirish va sertifikasiyalashtirish” fanining maqsadi va metrologiya bo‘yicha asosiy atamalar. Metrologiya, standartlashtirish va sertifikasiyalashtirish fanining mahsulot sifatini oshirishdagi roli. Asosiy metrologik tushuncha va ta’riflar. Fizik kattaliklar, ularning o‘lchov birliklari. SI va SGS sistemasi. Axborotlashtirish sohasida metrologik ta’minot. 2-mavzu. Metrologik o‘lchovlar. Metrologik o‘lchash vositalari. Metrologik o‘lchash usullari. Metrologik o‘lchash asboblarining klassifikasiyasi va o‘lchov asboblarining metrologik ko‘rsatkichlari. Metrologik o‘lchash vositalari, o‘lchashdagi noaniqlik. Metrologik nazorat. 3-mavzu. Standartlashtirishning maqsad va vazifalari. Asosiy tushuncha va ta’riflar. Standartlarning turlari va toifalari. Korxonalarda standartlashtirish bo‘limlarining vazifalari. Standartlashtirish usulari va ular bo‘yicha davlat nazorati. 4-mavzu. O‘zbekiston Respublikasining Davlat standartlashtirish tizimi. Standartlashtirishning texnikaviy shartlari bilan ta’minlash tartibi. Standartlashtirish va unifikatsiya. Tashkiliy uslubiy standartlar. O‘zbekiston Respublikasining “Standartlashtirish to‘g‘risida” gi qonunining sharhi. 5-mavzu. Standartlashtirish bo‘yicha xalqaro tashkilotlar. Standartlashtirish bo‘yicha xalqaro tashkilotlarning nomlanishi. Standartlashtirishning xalqaro standartlashtirish tashkilotlari bilan hamkorlik istiqbollari. ISOning tashkiliy tuzilmasi, MEKning tashkiliy tuzilmasi, MOZMning tashkiliy tuzilmasi, YEOKning tashkiliy tuzilmasi. Qonunlshtiruvchi metrologiyaning xalqaro konferensiyasi, Qonunlshtiruvchi metrologiyaning xalqaro komiteti, Qonunlshtiruvchi metrologiyaning xalqaro byurosi.