«Mahalliy xomashyolar va ikkilamchi resurslar asosida innovatsion texnologiyalar»

Foydalanilgan adabiyotlar 
1. 
M.Sh.Ahadov, G.A.Ixtiyarova Practical Efficiency of Use of Module System, 
Innovative Electronic Textbook and 3D Technologies in Chemistry Education / 
International Journal of Control and Automation.//Vol. 13, No. 2, (2020), pp. 289 – 298. 
2. 
G.Ixtiyarova, N. Juraqulova, B. Abdiyev, M.Ahadov. Axborot va innovatsion 
texnologiyalarni qo’llab organik kimyo fanidan elektron qo’llanma yaratish // Pedagogik 
mahorat. ilmiy-nazariy va metodik jurnal. № 4/2018 206-210 bet. 
 

---

330 
KIMYO FANIDAN INNOVATSION ELEKTRON DARSLIKDAN 
FOYDALANISH IMKONIYATLARI VA AFZALLIGI 
G.A.Ixtiyarova, Z.U.Ishmanova, 
1
M.Sh.Axadov, Ch.Q.Xaydarova 
Toshkent davlat texnika universiteti / 
1
Navoiy davlat pedagogika institute 
Zamonaviy axborot texnologiyalarining tez sur’atlar bilan rivojlanishi va 
hayotga kirib borishi, elektron darsliklar, ya’ni o’qituvchisiz o’qitish texnologiyasini 
joriy etish va ishlab chiqish bilan bog’liq bo’lgan faoliyat sohasini rivojlantirmoqda.
Hozirgi kunda respublikamizda kimyo fanlarini o’qitishda elektron qo’llanma 
va darsliklar, on-line darslar, 3D texnologiyalar zamon talablaridan eng muhimlariga 
aylanmoqda. Internet texnologiyalari ham jadallik bilan rivojlanmoqda. Internet 
orqali ta’lim beruvchi maxsus repitiror va saytlar mavjuddir. Masofadan turibo’qish 
texnologiyalari hayotga joriy qilinmoqda. Bu ta’lim oluvchilarga ancha qulayliklar 
tug’dirmoqda. Bunda talabalar o’z yurtida turib boshqa davlatning oliygohlarida 
o’qishi va o’sha oliygoh diplomiga ega bo’lishi mumkin. Albatta bu ta’lim jarayonida 
elektron darslikning ahamiyati kattadir. 
Innovatsion elektron darsliklarning oddiy darsliklardan farqi - ularda matn va 
rasmdan tashqari ovozli audiofayllar, annimatsiyalar, turli xildagi multimedialar, 
kimyoviy masalalar yechish usullarining video taqdimoti, bajarish imkoniyati 
bo’lmagan tajribalarni CrocodileChemistry dasturi orqali virtual ko’rinishlari, 
zamonaviy taqdimotlar, o’qituvchilar uchun dasr kataloglari va foydalanuvchilarga 
o’zini-o’zi nazorat qilish uchun Ispring dasturida nostandart testlar, HotPotato 
dasturida krossvordlar, keyslar banklari, assismentlar va gipermatndan foydalanib 
o’quvchidan axborotni tez, oson, qulay, chiroyli hamda tushunarli shaklda taqdim 
etish mumkin.
Misol sifatida «Anorganik kimyo» fani misolida innovatsion elektron darslik 
yaratishda qo’yiladigan talablar bilan tanishib chiqamiz. 
Innovatsion elektron darslik (IED) foydalanuvchitalaba uchun har tomonlama 
qulay bo’lgan paytda hamda masofaviy Kimyo fanini o’rganib chiqishi mumkin.
IED o’zida ko’pgina ma’lumotlarni mujassamlashtirishi bilan birga, bu 
ma’lumotlarni ekranda namoyish etadi, hamda ovoz yordamida hamda vitual bajarish 
imkoniyatiga ega bo’lishini izohlaydi.
IED ning xususiyati u voqea va ma’lumotlarni yaqqol aks ettiradi. Ya’ni 
multimedia taqdimotlar voqea va ma’lumotlarni xayotiylashtiradi. Bu matn, 
videotasvir, multiplikatsiya, ovoz va musiqa yordamida amalga oshiriladi.