Madaniyatida tarixiy janrdagi tasviriy

D.Ryabichev, K.Saloxiddinov. 
“Alisher Navoiy”
. 1968 yil. 
Navoiy 
ko‘chasidagi 
kichikroq hiyobon yonida 
joylashgan Davlat adabiyot 
muzeyini ochilishi sharafiga 
1968 yili o‘rnatilgan Alisher 
Navoiy haykali san’at
korlar 
D.Ryabichev, K.Saloxiddinov 
va arxitektor F.Tursunovlar 
tomonidan 
yaratildi. 
Bu 
buyuk 
shoirga bag‘ishlangan 
haykallardan biri hisoblanadi. 
Unda shoir bir qo‘lida kitob, 
boshqasi bilan yengagidan 
tutib chuqur o‘yga tolgan 
holatda tasvirlangan. Haykal 
unchalik katta bo‘lmasa
-da, 
qomatining bir butunligi va 
umu
miy 
ko‘rinishining 
muhimligi bilan mahobatli 
tasavvur uyg‘otadi. Qomat
-
ning eng yuqorisida shoirning 
mug‘illarga xos qiyofali boshi 
ko‘rinadi.
Haykaltaroshlar olim antropolog M.M.Gerasimov qayta tiklagan temuriylar 
davri tadqiqotlar va haykal boshlariga murojaat qilgan bo‘lishi mumkin. 
Unda hali 
yana XXI asrning birinchi o‘nyilligiga xos bo‘lgan liboslar buklami va butun qomatni 
tasvirlashda nazokat va go‘zallik yetishmaydi. Ammo, shunga qa
ramay, bu haykal 
ishonarli chiqqan va yaxlit ishlangan shakli va taglikda qomatni mustahkam 
o‘rnatilganligi bilan yaxshi taassurot uyg‘otadi.
1974 yili akademik Mixail Konstantinovich Anikushin bronzadan ishlagan shoir 
Aleksandr Sergeyevich Pushkin (1799-1837) haykali ajoyib tarzda ishlangan eng 
yaxshi haykaltaroshlik asarlaridan biri hisoblanadi. U ham Toshkentni bezab turuvchi 

---

43 
haykallardan biri hisoblanadi. 
Haykal buyuk shoirning 175 
yiligiga 
bag‘ishlab 
ochildi. 
Unda haykaltarosh ijodkor shoir 
obrazini ajoyib tarzda ochib 
berdi. Unda mahobatlilik bilan 
A.S.Pushkin xarakteri
ning o‘tkir 
psixologik xususiyatlari ham 
ochib berildi. Haykalda shoir 
ijodiy ilhom holatida va kuchli 
xayajonda ifodalangan. Biroz 
orqaga tashlangan boshi, orqaga 
himarilgan 
qo‘llari 
va 
hilpirayotgan 
plashi 
parvoz 
tasavvurini uyg‘o
tadi.