М у н д а р и ж а I боб. Металларнинг кристалл тузилиши ва кристалланиш поцесси
А.С.Тўрахонов 24.09.2021 й
4- §. ПЎЛАТГА НОЛДАН ПАСТ ТЕМПЕРАТУРАДА ИШЛОВ БЕРИП Тобланган пўлатда хамма вақт қолдиқ аустенит бўлиши бизга маълум. Ана шу қолдиқ аустенитнинг бир қисмини мартенситга айлантириш учун пўлатга нолдан паст температурада ишлов бериш, бошқача-қилиб айтганда, пўлатни совуқ билан ишлаш деб аталадиган усулда фойдаланилади. Кўп легирланган пўлатларда қолдиқ аустенитнинг мартенситгаланиш просессига нолдан паст температура қандай таъсир этиши хазонда биринчи бўлиб проф. А. П. Гуляев текширган. Кўпгина нав пўлатлар тоблангандан кейин уларда анчагина миқдори қолдиқ аустенит бўлади. Агар аустенитнинг мартенситга батамом ланиб бўлиш температураси (Мт ) нолдан паст бўлса (масалан таркибида 0,6% ва ундан ортиқ углерод бўлганпўлатларда, 156-расмга қаранг), у холда қолдиқ аустенитнинг бир қисми мартенситга қатнашади. Пўлатда мартенсит миқдорининг ортиши натижасида, биринчида пўлатнинг қаттиқлиги ортади, бу эса кесувчи асбоблар тайёрланадиган пўлат учун нихоятда мухимдир, иккинчидан, пўлатнинг зажми кенгаяди ва барқарор бўлиб қолади, бу хол ўлчов асбоблари тайёрланадиган пўлат учун катта ахамиятга эга. Хажмнинг барқарорланувига сабаб шуки, тобланган пўлат совуқ билан ишланганда қолдиқ аустенитнц миқдори камаяди ва, демак, аустенитнинг нормал температурада п:чаланишига бархам берилган бўлади. Пўлатни совуқ билан ишлаш учун харур температура аустенитш мартенситга тамом айланиб булиш нуқтаси (Мт) нинг вазиятига боғлиқдир. Мт нуқтанинг вазияти эса пўлат таркибидаги углерод миқдорига беғлиқ бўлиб, углерод миқдори ортган сари Мт нуқта пасаяди (156-расм қаранг). Тобланган Пўлатнинг табиий эскириш прОқ ессида қолдиқ аустеининг миқдори камаяди, яъни аустенит барқарорлашади. Натижада coат билан ишлашнинг самараси пасаяди. Бинобарин, совуқ билан ишлаш просесси пўлат тоблангандан кейироқ ўтказилиши керак. Пўлатга нолдан паст температурада ишлов беришда энгкўп фойдаланиладиган совитувчи воситалар суюц кислород (унинг температураси— 183°С) ва қурук мўз (қаттиқ 0 0 2) билан денатурат спирт аралашмасидир бу аралашманинг температураси —78,5°С га тенг. Кўпгина пўлатлар учун Мт=— 80°С атрофида бўлади, шу сабабли амалда, кўпинча, совуқ билан ишлашда қуруқ мўз дан фойдаланилади. Download 1,12 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024 ma'muriyatiga murojaat qiling |
kiriting | ro'yxatdan o'tish Bosh sahifa юртда тантана Боғда битган Бугун юртда Эшитганлар жилманглар Эшитмадим деманглар битган бодомлар Yangiariq tumani qitish marakazi Raqamli texnologiyalar ilishida muhokamadan tasdiqqa tavsiya tavsiya etilgan iqtisodiyot kafedrasi steiermarkischen landesregierung asarlaringizni yuboring o'zingizning asarlaringizni Iltimos faqat faqat o'zingizning steierm rkischen landesregierung fachabteilung rkischen landesregierung hamshira loyihasi loyihasi mavsum faolyatining oqibatlari asosiy adabiyotlar fakulteti ahborot ahborot havfsizligi havfsizligi kafedrasi fanidan bo’yicha fakulteti iqtisodiyot boshqaruv fakulteti chiqarishda boshqaruv ishlab chiqarishda iqtisodiyot fakultet multiservis tarmoqlari fanidan asosiy Uzbek fanidan mavzulari potok asosidagi multiservis 'aliyyil a'ziym billahil 'aliyyil illaa billahil quvvata illaa falah' deganida Kompyuter savodxonligi bo’yicha mustaqil 'alal falah' Hayya 'alal 'alas soloh Hayya 'alas mavsum boyicha yuklab olish |