M tojiyev, I. Nigmatov

- inshootlar qurilishida qurilish m e’yorlari va qoidalari hamda davlat
standartiga rioya qilmaslik;
- yong'in nazorati, gazdan foydalanishning nazorat qilish xodimlari
tomonidan k o ‘rsatilgan y o n g ‘inning oldini olish tadbirlarining bajarilmas-
ligi;
- bolalam ing y o n g ‘in chiqishiga olib keluvchi o ‘yinlariga beparvolik;
- y o n g ‘inga qarshi kurashda qo‘llaniladigan qutqaruv vositalarining
kam ligi sabab b o ‘ladi. Demak, bulardan k o ‘rinadiki, y o n g ‘inlam ing aso­
siy sababchilari fuqarolar hisoblanadi. Shuning uchun ham fuqarolarga
aytadigan tavsiyamiz: 
«Yong‘inning oldini olish uni o ‘chirishdan af-
zalroqdir».
Yong‘inning oldini olish chora-tadbirlari quyidagilardan iborat:
- tashkilot va muassasalarda doim iy ravishda tekshiruvlar o ‘tkazish,
y o n g ‘in chiqishi va portlashlarga sabab b o ‘luvchi kam chiliklam i zudlik
bilan bartaraf etish;
- qurilish m e’yorlari va qoidalari, davlat standartlariga doir m axsus
buyruqlami so ‘zsiz bajarish;
- muntazam tarzda davlat m axsus tekshiruv idoralari tomonidan
k o ‘rsatilgan kam chiliklam i bartaraf etish va ularga y o ‘l qo'ymaslik;
- y o n g ‘inni bartaraf etish chora-tadbirlarini bilish, qolaversa, y on g‘inni
o ‘chirish uchun birinchi daqiqada bir piyola, ikkinchi daqiqada bir chelak
suv yetarli b o ‘lishini, uchinchi daqiqada esa bir sistem a suv ham yetmay
qolishi m umkinligini yodda saqlash;
- muntazam ravishda aholini y o n g ‘inning oldini olish chora-tadbirla­
rini bajarishga va boshqalardan ham talab qilishga o'rgatish.
11.2 Qurilish ashyolari va sanoat inshootlarining
yong‘in xavfi bo‘yicha toifalari
B ino va inshootlam ing y on g‘in xavfsizligi, odatda, ulam ing o'tga chi-