M qudaybergenov q. Paxratdinov

Qadag’alaw ushi’n soraw ha’m tapsi’rmalar

1. N.A. Baskakovti’n’ «Sostav leksiki karakalpakskogo yazi’ka i struktura slova» atli’ miynetinin’ a’hmiyetin ayti’p berin’.

2. E. Berdimuratovti’n’ «Ha’zirgi qaraqalpaq tili. Leksikologiya» (No’kis, 1994) atli’ miynetine sholi’w islen’.
3. R. Esemuratovani’n’ qaraqalpaq tilinin’ leksikasi’ boyi’nsha izertlewleri haqqi’nda ayti’p berin’.
4. Qaraqalpaq tilindegi sinonimler, omonimler, antonimler boyi’nsha izertlewler jo’ninde bayanatlar islen’.
5. Qaraqalpaq tilindegi o’zlestirme so’zler kimler ta’repinen izertlendi?
6. Qaraqalpaq tilindegi frazeologizmler qaysi’ miynetlerde so’z etilgen?


A’debiyatlar

1. 
   Айназарова Г. Қарақалпақ тилинде теңлес еки компонентли фразеологизмлер. Нөкис, 2005.
   
2. 
   Бердимуратов Е. Ҳәзирги қарақалпақ тили. Лексикология. Нөкис, «Билим», 1994.
   
3. 
   Бекбаулов О. Қаҳарманлық эпостың араб-парсы лексикасы ҳәм оның тарийхый-лингвистикалық характеристикасы. Нөкис, «Қарақалпақстан», 1979.
   
4. 
   Кощанов К. Русские заимствования в каракалпакском языке. Нукус, «Каракалпакстан», 1988.
   
5. 
   Қәлендеров М. Қарақалпақ тилиндеги синонимлер. Нөкис, «Қарақалпақстан», 1979.
   
6. 
   Наурузбаева С. Фразеологические единицы в каракалпакско-русском словаре. Ташкент, «Фан», 1972.
   
7. 
   Хожанов Ш. Қарақалпақ тилиндеги антонимия қубылысы. Нөкис, «Билим», 2017.
   
8. 
   Шамшетов Ж. Қарақалпақ тилиндеги шығыс тиллеринен кирген сөзлер тарийхынан. Нөкис, «Қарақалпақстан», 1984.
   
9. 
   Yusupova B. Qaraqalpaq tilinin’ frazeologiyasi’. Toshkent, «Tafakkur qanoti», 2014.
   

§7. Qaraqalpaq tili terminlerinin’ izertleniwi


Joba

1. 
   Qaraqalpaq tilindegi ha’r qi’yli’ tarawlarg’a baylani’sli’ terminlerdin’ izertleniwi.
   
2. 
   E. Berdimuratovti’n’ qaraqalpaq tilinin’ terminologiyasi’ tarawi’ndag’i’ miynetleri.
   

Professor E. Berdimuratovti’n’ «Қарақалпақ терминологиясы» (Нөкис, 1989), «Qaraqalpaq tili terminleri» (No’kis, 1999) atli’ miynetleri izertlew obyekti ha’m a’hmiyeti jag’i’nan ayi’ri’qsha ori’ndi’ iyeleydi. Oni’n’ bul miynetlerinde ha’zirgi qaraqalpaq terminologiyasi’ni’n’ basi’p o’tken joli’, ha’zirgi ku’ndegi jag’dayi’ ken’nen so’z etilip, aldag’i’ waqi’tta qaraqalpaq tilindegi terminlerdi qollani’wdi’n’ normalari’ ha’m olardi’ ta’rtiplestiriw jollari’ ko’rsetilgen.

Qaraqalpaq tilindegi ayi’ri’m ilim ha’m basqa da turmi’s tarawlari’na ta’n bolg’an terminler kandidatli’q dissertaciya si’pati’nda izertlendi. Atap aytqanda, diyxanshi’li’q terminleri boyi’nsha Sha’rip Ka’rimxojaevti’n’ (1928 – 2008), lingvistikali’q terminler boyi’nsha Qudiyar Pirniyazovti’n’ (1927 – 2003), a’debiyattani’w terminleri boyi’nsha Qutli’murat Allanazarovti’n’, qol o’neri terminleri boyi’nsha Sha’rigu’l Allaniyazovani’n’, ja’miyetlik-siyasiy terminler boyi’nsha A’liyma Pirniyazovani’n’, sharwashi’li’q terminleri boyi’nsha Quralbay Paxratdinovti’n’, a’skeriy terminler boyi’nsha Ulbosi’n Da’wletovani’n’, sport terminleri boyi’nsha A’ziza Ka’ribaevani’n’, mediсina terminleri boyi’nsha Qi’di’rniyaz Jaqsi’muratovti’n’ (1935 – 2003), soсialli’q-ekonomikali’q terminler boyi’nsha Ja’mila Nurmaxovani’n’, diniy terminler boyi’nsha Jen’isbay Shaniyazovti’n’, miywe ha’m pali’z atamalari’ boyi’nsha Qoni’sbay Bekniyazovti’n’, muzi’ka terminleri boyi’nsha Amangu’l Saburovani’n’, tuwi’sqanli’q terminler boyi’nsha Zamira Da’wletmuratovani’n’, u’y buyi’mlari’ atamalari’ boyi’nsha Gu’lnaz Dosjanovani’n’ kandidatli’q dissertaciyalari’n ko’rsetiwge boladi’.