М о р ф о л о г и я сўз туркумлари

«Объект келишиги + ўтган замон сифатдоши»


§ 229. «Объект келишиги + ўтган замон сифатдоши» обороти умумий келишикдаги от ёки объект келишигидаги олмош ва ўтган замон сифатдоши бирикмасидан ташкил топади. Ушбу бирикма гапда гапнинг бир бўлаги, яъни мураккаб тўлдирувчи вазифасини бажаради. Мазкур оборот қуйидаги холларда ишлатилади:

1. 
   С е з г и о р г а н л а р и о р қ а л и и д р о к қ и л и ш н и ифодаловчи to see кўрмоқ, to watch кузатмоқ, to hear эшитмоқ феълларидан кейин:
   

I saw the bales opened and samples drawn. Мен боғламларни бузганларини ва намуналарни олганларини кўрдим.
I heard his name mentioned several times during the conversation. Мен сухбат давомида унинг исми бир неча марта тилга олинганини эшитдим.

2. 
   И с т а к н и ифодаловчи феъллардан кейин. Бундай холатда «объект келишиги + ўтган замон сифатдоши» обороти билан бир қаторда мажхул нисбатдаги «объект келишиги + инфинитив» обороти ишлатилади (§ 178):
   

He wants the work done immediately = He wants the work to be done immediately. У ишнинг зудлик билан бажарилишини хохлайди.
The manager wishes the cases counted and weighed = The manager wishes the cases to be counted and weighed. Бошқарувчи яшикларнинг саналиши ва (тарозида) тортилишини хохлайди.

3. 
   To have феълидан кейин. To have феъли «объект келишиги + ўтган замон сифатдоши» обороти билан биргаликда иш-харакат эга томонидан эмас, балки у учун бошқа шахс томонидан бажарилишини англатади:
   

I had my hair cut yesterday. Кеча мен сочимни қисқартирдим (Сочимни мен эмас, бошқа одам қисқартирди маъносида).
I shall have the letters posted immediately. Мен хатларни зудлик билан жўнаттириб юбораман. (Таққосланг: I shall post the letters immediately - Мен хатларни зудлик билан жўнатиб юбораман.)
I must have my luggage sent to the station. Мен юкимни вокзалга жўнаттириб юборишим керак.