М о р ф о л о г и я сўз туркумлари

РОД (GENDER)

§ 45. Инглиз тилида род (аёл ёки эркак жинсига мансублик) отларнинг англатадиган м а ъ н о с и г а қараб аниқланади.

1. Эркак жинсига мансуб шахс номлари м у ж с к о й родга тегишли бўлади; уларнинг ўрнига he олмоши ишлатилади:
- Where is your brother? Акангиз қаерда?
- He is in the library. У кутубхонада.
2. Аёл жинсига мансуб шахс номлари ж е н с к и й родга тегишли бўлади; уларнинг ўрнига she олмоши ишлатилади:
My sister said that she would go there tomorrow. Опам эртага у ерга боришини айтди.
3. Х а й в о н л а р н и н г номлари, ушбу хайвонларнинг жинси сўзловчига ахамиятсиз ёки номаълум бўлса, с р е д н и й родга тегишли бўлади; уларнинг ўрнига it олмоши ишлатилади:
- Where is the dog? Ит қани?
- It is in the garden. У боғда.
The horse broke its leg. От ўзининг оёғини синдирди.
Агар хайвоннинг жинсини кўрсатиш лозим бўлса, у холда, жинсига қараб she ёки he олмошларидан бири ишлатилади:
This is my dog. He/she is four years old. Бу менинг итим. У тўрт ёшда.
4. Ж о н с и з предметларнинг номлари с р е д н и й родга тегишли бўлади, жонсиз отларнинг ўрнига it олмоши ишлатилади:
Please, go and get my dictionary; it is on the shelf. Илтимос, бориб менинг луғат китобимни олиб келинг; у токчада турибди.
§ 46. Баъзи жонли предметларни ифодаловчи отлар мужской родга хам, женский родга хам тегишли бўлиши мумкин: pupil – ўқувчи киз, ўқувчи йигит; friend – дўст, дугона; teacher – муаллим, муаллима ва бошқалар. Агар ушбу шахс ёки хайвоннинг қайси жинсга тегишлилигини кўрсатиш лозим бўлса, у холда, ушбу отга жинсни кўрсатувчи сўз қўшилади: a boy-friend – ўғил бола дўст, a girl-friend – қиз бола дўст; a he-cousin – ўғил бола жиян, a she-cousin – қиз бола жиян; a he-wolf – эркак бўри, a she-wolf – урғочи бўри.