M. M. Muhammadsidiqov xalqaro mintaqashunoslik

40 
Гладкий Ю.Н, ЧистобаевА.И. Регионоведение. - М.: Гардарики,
2003, 38 с.
84

---

Koreya iqtisodiy alyansi bo‘lishi mumkin. Iqtisodiy integratsiyaning 
rivojlanish tendensiyalari, shuningdek, Rossiya va Yaponiya, Rossiya 
va Xitoy, Yaponiya va Xitoy orasida kuzatilmoqda. Biroq Yaponiyaning 
Osiyo yetakchiligiga intilishi boshqalar tomonidan ma’qullanayotgani 
yo‘q. Yaponiya tomonidan yetaklanuvchi bo‘lishni istamayotgan Xitoy 
mintaqaviy iqtisodiy yetakchi roliga hali tayyor emas.
Rossiya o‘zining Osiyo mintaqachiligi muammosiga nisbatan yon- 
dashuvini va OTM ga integratsiyasi strategiyasini hali ishlab chiqqani yo‘q.
Shuni unutmaslik lozimki, obyektiv ravishda OTM da Yaponiya va 
Xitoy bilan bir qatorda, iqtisodiy integratsiyaning 3-markazi - AQSH 
mavjud bo‘lib, uning jahon YalM dagi ulushi 25 % ni tashkil etadi. 
(Qiyoslash uchun-Yaponiya ulushi-15 %, Xitoyniki-3%.)
Shuni qayd qilish lozimki, olimlar mintaqaviylashuv rivojla- 
nishining davrlashtirilishiga turlicha yondashadilar. Masalan, ispani- 
yalik professor F. Latamendiya mintaqaviylashuv rivojlanishining 
quyidagicha bosqichlarga bo‘linishini taklif etadi:
Birinchi bosqich - obyektivizm;
Ikkinchi bosqich - perspektivizm;
Uchinchi bosqich - ratsionalizm41.
Rassiyalik muallif A. Landabaso agar mintaqaviylashuv rivojla- 
nishining birinchi bosqichi fenomenologiya bilan, ikkinchisi - ply- 
uralizm bilan xarakterlangan bo‘lsa, hozirgi bosqich eng murakkab, 
sotsiologlaming majoziy ta’rifi bo‘yicha, asosi bo‘yicha-ideokratik 
bo‘lib hisoblanadi, buning ustiga u antropotsentrizm bjlan va bir 
vaqtning o ‘zida umummilliy g ‘oya va doktrinalardan chekinish bi­
lan o ‘tkazilgan deb hisoblaydi. Oxirgi yillarda yuzaga kelayotgan 
bosqichning asosiy xususiyati, ushbu muallifning fikriga ko‘ra, ijti­
moiy jarayonlar olimlar «radikal voqelik» deb nomlovchi xarakter- 
ga ega bo‘lmoqda. Aniq mintaqa kirgan hukmron-axloqiy kontekst 
shunchalik muhim ahamiyatga egaki, hatto moddiy deatamaantlar- 
dan yuqori turishi mumkin. Xususan, bunday mintaqalarga u G ‘arbiy 
Yevropani kiritadi.