M. M. Muhammadsidiqov xalqaro mintaqashunoslik

Xalqaro nohukumat tashkilotlar 
- hukumatlararo bitimlar asosi­
da tuzilmagan va faqatgina bir davlat hududi doirasida faoliyat yurit- 
maydigan tashkilotlar (shuning uchun ulami transmilliy deb atasha- 
di). Shu bilan birga, ulaming faoliyati foyda olishga qaratilmagandir.
Xalqaro xavfsizlik 
- xalqaro munosabatlardagi kafolatlangan 
barqarorlik, dunyo hamjamiyatining iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy, 
m a’naviy sohalardagi adovat, harbiy nizo va urushlar oldini olish 
sharoitlarining shakllangan holati. Milliy xavfsizlikni himoyalanish 
darajasi to‘g‘ridan-to‘g‘ri xalqaro xavfsizlik bilan bog‘liq. X. x. mil­
liy va mintaqaviy xavfsizlikni o‘ziga mujassam qilgan. U - milliy 
xavfsizlikdan farqli ravishda, davlat xavfsizligini boshqa davlatlar 
xavfsizligi bilan murakkab bog‘liqligini e ’tirof etadi.
Xarizma 
yoki xarizmatik legitimlik - siyosat va sotsiologiyada -
umumiy ommadan ajratib tumvchi shaxs xususiyatlarining majmui; 
rahbar shaxs xususiyatiga yoki uni o‘z tarafdorlarini jalb qilish qobili- 
yatiga asoslangan ta’siri. Biror shaxsning boshqalarga nisbatan misli 
ko‘rilmagan darajada ustun xususiyatlarga egaligi. «Xarizma» tush- 
unchasi ilk bir italiyalik ruhoniy S.Paul tomonidan mo‘ ’jizaviy qobili- 
yatga ega bo‘lgan nasroniylar payg‘ambari Isoga nisbatan ishlatilgan. 
Ammo ilmiy tushuncha sifatida «xarizma» asosan nemis sotsiologi 
Veber tomonidan chuqur tadqiq qilinib, «ehson» deya nomlangan.
Shariat 
(arab. - To‘g‘ri yo‘l) - Islom huquq tizimi. Qur’on asosida 
tuzilgan diniy-huquqiy normalaming davlat, meros, jinoiy, nikoh va 
oila huquqi bilan uyg‘unligi. Ilk Islomda jamiyatni huquqiy boshqar- 
ish Qur’on asosida olib borilgan. Shariat huquqiy tizim sifatida XI- 
XII asrlarda tugal shakllangan. Shariat hozir ham dunyoning eng yirik 
huquqiy tizimlaridan biri b o iib qolmoqda.