M. M. Muhammadsidiqov xalqaro mintaqashunoslik

Tojikiston. 
Tojikiston ShHTdagi ishtirokini, asosan, tashkilotning 
xavfsizlik sohasidagi muammolami hal etish, iqtisodiy hamkorlik 
rejalarini ro‘yobga chiqarish, xalqaro munosabatlar tizimi va jahon 
iqtisodiyotiga integratsiyalashuv vazifalari bilan bogTaydi.
Dushanbeda ShHTning mustahkamlanishi, uning doirasida ham- 
korlikning kengayishi tashkilotga a’zo davlatlar manfaatlariga javob 
beradi, deb hisoblaydi.
2002-yilda Rossiya tomonining ко‘magi bilan Tojikiston ShHT­
dagi ishtirokini faollashtirdi, narkotrafikka qarshi kurash sohasida 
hamkorlikni rivojlantirish va tegishli bitim imzolash tashabbusini il­
gari surdi.
16.3. Shanxay hamkorlik tashkilotining mintaqaviy munosabat-
larda tutgan o ‘rni
ShHTning tashkiliy tuzilishi masalalari bo‘yicha Dushanbe, moli- 
yaviy resurslarning cheklanganligidan kelib chiqib, umuman olgan­
da, 0 ‘zbekistonning ShHTning muvofiqlashtiruvchi va ixtisoslash- 
gan tuzilmalari shtatlarini kengaytirishi maqsadga muvofiq emasligi 
to‘g ‘risidagi qarashlarini qo‘llab-quvvatlaydi.
Shuningdek Tojikiston rahbariyati ShHT davlat boshliqlari 
Kengashining 2004-yildagi majlisini Toshkentda o ‘tkazilishi va ShHT 
MAT Ijroqo‘mini Toshkentga ko‘chirilishini qo‘llab-quvvatladi.
260

---

Jahondagi oxirgi o‘zgarishlar asnosida Dushanbe ShHTga a’zo 
davlatlaming qator jahon muammolariga munosabatini o‘zgartirib 
turadi va bu tashkilotda tarqoqlikning yuzaga kelishiga hamkorlik is- 
tiqbollarining tahdid solishiga xavf tug‘dirmaydi, deb biladi.
Tojikiston ShHT doirasida terrorizm, ekstremizm va separatizmga 
qarshi kurash bilan bir vaqtda iqtisodiy hamkorlik masalalari ham 
muhim ahamiyat kasb etish tarafdori.
O ‘zbekiston. 
Birinchi Prezidentimiz I.Karimov Oliy majlis Qo- 
nunchilik palatasi va Senatining qo‘shma majlisidagi m a’ruzasida 
ta’kidlaganidek, “Davlatimiz tashqi siyosatining ma’no-mazmuni va 
maqsadi bitta - u ham bo‘Isa, 0 ‘zbekiston manfaati va yana bir bor 
0 ‘zbekiston manfaatidir”139.
Ushbu qoidadan kelib chiqib, 0 ‘zbekistonning ShHTdagi o‘z 
manfaatlari mavjud.
• ShHT mamlakatlari sa’y-harakatlarining birlashuvi mintaqa­
viy xavfsizlik muammolarini hal etishga xizmat qiladi. ShHT me- 
xanizmlari orqali mintaqaviy xavfsizlikni ta ’minlashning: terrorizm, 
ekstremizm, separatizimga va narkobiznesga qarshi kurashning yan- 
gi imkoniyatlariga erishadi. BMT Xavfsizlik Kengashining doimiy 
a ’zolari bo‘lgan Xitoy va Rossiya davlatlari orqali xalqaro terrorizm- 
ga qarshi kurashishning siyosiy mexanizmlaridan foydalanish mum­
kin. Birinchi Prezidentimiz ta’kidlaganlaridek, «mazkur birlashma 
faoliyatining asosini siyosiy, iqtisodiy va harbiy-texnikaviy jihatdan 
qudratli, ayni paytda BMT Xavfsizlik Kengashining doimiy a ’zolari 
bo‘lgan ikki buyuk davlat - Rossiya va Xitoy tashkil etayotganligi va 
kelgusida ham shunday bo‘lib qolishini ta’minlash uchun asos bor».
• ShHT doirasidagi hamkorlik nafaqat О‘zbekistongayoki mintaqa- 
ga, balki butun dunyoga tahdid solayotgan Afg‘oniston muammosini 
hal etish borasidagi xalqaro sa’y- harakatlarga o‘z hissasini qo‘shadi. 
Prezidentimiz ta’kidlaganidek «Afg‘on muammosini hal qilishda 
Shanxay hamkorlik tashkilotining salohiyatidan foydalanish, aytish 
mumkinki, uning boshini bu ishga qo‘shish muhim ahamiyat kasb