M. M. Abralov payvandlash materiallari

Umumiy ishlarga mo‘ljallangan, karbonat angidrid gazi bilan qo‘shimcha himoyalagan holda payvandlashda qo‘llaniladigan ku- kunli payvandlash simi bilan eritib qoplangan metallning o‘ziga xos mexanik xossalari

Sim markasi	Vaqtinchalik qarshiligi, MPa	Oquvchanlik chegarasi, MPa	Nisbiy uzayishi, %	Quyidagi haroratlarda zarbiy qovushqoqligi, J/sm^2
				20°S	-40°S
ПП-AНВ	550-570	450-470	24-26	127-147	78-79
ПП-AН9	510-540	450-470	22-25	167-186	124-147
ПП-AН10	560-570	460-470	25-27	147-167	98-117
ПП-AН22	530-560	430-460	28-30	176-196	117-137
ПП-AН25	580	480	27	-	-
ПП-AН54	770-800	650-660	15-16	137-157	108-117

Legirlangan po‗latlarni payvandlash uchun kukunli sim. Legirlangan po‗latlarni o‗zi himoyalaydigan sim bilan yoki karbonat angidrid gazi bilan qo‗shimcha himoyalagan holda payvandlashga mo‗ljallangan sim- lar bilan payvandlash mumkin.

O‗zi himoyalaydigan kukunli simning o‗zagi (to‗ldiruvchi kukun) karbonat-flyuoritdan iborat bo‗ladi. Ular eritilganda erigan metallning ishonchli gaz-shlak himoyasi yuzaga keladi. Himoya gazlarida payvandlaydigan kukunli simlarda gaz hosil qiluvchi maxsus kompo- nentlar bo‗lmaydi. O‗zakning asosiy tashkil etuvchilari shlak hosil qilu- vchi materiallardan iborat bo‗ladi. Legirlangan po‗latlarni payvandlash- ga mo‗ljallangan kukunli simlarning umumiy texnik tavsiflari, shuningdek chok metalining kimyoviy tarkibiga va mexanik xossalariga doir ma‘lumotlar mos ravishda 3.12 - 3.14 - jadvallarda keltirilgan.

3.12- jadval Legirlangan po‘latlarni mexanizatsiyalashtirilgan usulda payvandlashga mo‘ljallangan kukunli simlarning tavsifi

Sim markasi	Diamet ri, mm	Ishlatilish shart-sharoiti	Asosiy vazifasi	O‗zaginin g turi, qobig‗inin g kon- struksiyasi	Eritish ko‗rsatkichlari
					unumd orligi	Sarflanis h koeffitsi enti
ПП- AНВ1	2,6;3,0	Qo‗shimcha himoyalamasda n	18-8104X18Н10, 12X18Н9, 08X12Н10T va boshqa turdagi kor- roziyabardosh	Karbonat- flyuoritli, naxlyostli naychasim on	6,9	1,3

			po‗latlarni payvandlash
ПП- AНВ2	2,6;3,0	shuning o‗zi	30Г turidagi po‗latlarni 110Г13Л turidagi austenit- marganetsli po‗latlar bilan, uglerodli po‗latlarni austenitli po‗latlar bilan payvandlash
ПП- AНВ3	2,6;3,0	-//-	ЭИ943 qotishmasini uglerodli po‗lat bilan payvandlash	-//-	6-9	1,3
ПП- AН-A1	2,5	Karbonat an- gidrid gazi bi- lan qo‗shimcha himoyalagan holda	O‗rtacha legirlangan austenitli juda mus- taxkam po‗latlarni payvandlash	Rutil- flyuoritli, naxlyostli naychasim on	8-12	1,25

Izoh: Payvandlash teskari qutbli o‗zgarmas tok bilan gorizontal, pastki xolatda bajariladi.

3.13-jadval Kukunli payvandlash simi bilan mexanizatsiyalashtirilgan usulda payvandlaganda hosil bo‘lgan chok metalining kimyoviy tarkibi, %

Sim markasi	C	Mn	Si	Cr	Ni	Nb	Ti	S	P
ПП- AНВ1	0,05- 0,07	1,7-2,0	0,6-0,8	20,0- 21,0	8,5-9,5	0,08- 1,0	-	0,010- 0,015	0,012- 0,016
ПП- AНВ2	0,08- 0,10	15,0- 17,0	-	10,0- 12,0	7,0-8,0	-	-	0,012- 0,015	0,011- 0,015
ПП- AНВ3	0,06- 0,08	8,0-9,0	0,3-0,5	16,0- 17,0	-	-	-	0,018- 0,020	0,018- 0,021
ПП-AН- A1	0,10- 0,12	5,0-6,0	0,4- 0,45	17- 20,0	8,5- 10,0	-	0,08- 0,10	0,018- 0,020	0,016- 0,018

3.14-jadval

Legirlangan po‘latlarni mexanizatsiyalashtirilgan usulda kukunli simlar bilan payvandlaganda hosil bo‘lgan chok metallining mexanik xossalari

Sim markasi	Vaqtinchalik qarshiligi, MPa	Oquvchanlik chegarasi, MPa	Nisbiy uzayishi, %	Quyidagi haroratda zarbiy qovushqoqligi
				20 °С	-40 °С
ПП-AНВ1	610-630	440-460	41-42	88-107	78-98
ПП-AНВ2	500-510	380-390	18-20	176-196	-
ПП-AНВ3	550-560	320-340	43-44	137-147	-

ПП-AН-A1

590-600

300-320

48-52

166-178

117-127

2. 
   Cho‘yanni payvandlash uchun kukunli simlar
   

Cho‗yanni payvandlashda darzlari va boshqa nuqsonlari bo‗lmagan payvand choklar hosil qilish uchun chok metallining (eritib qoplangan metallning) tarkibi berilgan darajada va payvandlangandan keyin sovitish tezligi talab etilgan darajada bo‗lishini ta‘minlash zarur. Cho‗yan kukunli sim bilan ikki usulda: yarimissiq va issiq usullarda payvandlanadi. Yarimissiq usulda payvandlashda payvandlanayotgan detallar 300 – 400 °C haroratgacha to‗liq yoki mahalliy tarzda (kerakli joyi) qizdiriladi; issiq usulda payvandlashda 600 – 700 °C haroratgacha to‗liq qizdiriladi. Payvandlash teskari qutbli o‗zgarmas tok bilan bajariladi. 3.15-3.17-jadvallarda cho‗yanni mexanizatsiyalashtirilgan usulda payvandlashga mo‗ljallangan o‗zi himoyalovchi kukunli simlarning texnik tavsiflari, eritib qoplangan metallning kimyoviy tarkibi, chok metalining mexanik xossalari keltirilgan.

3.15-jadval Cho‘yanni mexanizatsiyalashtirilgan usulda payvandlashga mo‘ljallangan o‘zi himoyalovchi kukunli simlarning tavsifi

Sim markasi	Asosiy vazifasi	Payvandlash texnologiyasining o‗ziga xos xususiyatlari	Eritish ko‗rsatkichlari
			Unumdorligi, kg/soat	Sarflanish koeffitsienti
ПП-AН42	Quyma nuqsonlarini tuzatish va cho‗yanni plastinasimon grafit bilan payvandlab ta‘mirlash	Quymala yoki detallar av- val 300-350 °C haroratga- cha qizdiriladi; asta sekin sovutiladi	3-12	1,20-1,30
ПП-AН45	Quyma nuqsonlarini tuzatish va yuqori darajada mus- taxkam cho‗yanni sharsimon grafit bilan payvandlab ta‘mirlash; cho‗yanni shar- simon grafit bilan payvandlash	Quyma yoki detallar oldin 400-700 °C haroratgacha qizdiriladi; asta sekin sovi- tiladi (100 °C/ soatdan kam)	4-9	1,20-1,25

Izoh. Payvandlash teskari qutbli o‗zgarmas tok yordamida, 3mm di- ametrli sim bilan, pastki vaziyatda olib boriladi; o‗zakning turi – rutilli- organik, konstruksiyasi – naychasimon.

3.16- jadval

Cho‘yanni kukunli sim bilan payvandlashda eritib qoplangan metallning kimyoviy tarkibi, %

Sim markasi	C	Mn	Si	Al	Ti	Ca	Mg	Ce	S	P
ПП- AН42	4,7- 5,5	0,7- 1,0	3,8- 4,3	0,45- 0,6	0,3-0,5	-	-	-	0,008- 0,010	0,03- 0,04
ПП- AН45	3,3- 3,6	0,3- 0,5	3,0- 3,5	-	-	0,02- 0,03	0,02- 0,03	0,01- 0,02	 0,01	0,03- 0,04

3.17-jadval

Cho‘yanni kukunli sim bilan payvandlashda hosil bo‘lgan chok metalining mexanik xossalari

Sim markasi	Vaqtinchalik qarshiligi, MPa	Oquvchanlik chegarasi, MPa	Nisbiy uzayishi, %	20 °С haroratda zarbiy qovushqoqligi, J/sm^2
ПП- AН42	160-200	-	-	-
ПП- AН45	430-510	320-420	4-9	59-108

3.