M. M. Abralov payvandlash materiallari

Tasnifi

Vazifasiga ko‗ra elektrodlar quyidagilarga ajratiladi:

У - uzilishga vaqtinchalik qarshiligi 588MPa gacha bo‗lgan uglerodli va kam uglerodli konstruksion po‗latlarni payvandlash uchun;
Л - uzilishga vaqtinchalik qarshiligi 588MPa dan katta bo‗lgan legirlangan konstruksion po‗latlarni payvandlash uchun;
T - legirlangan issiqqa chidamli po‗latlarni payvandlash uchun;
В - yuqori darajada legirlangan alohida xossali po‗latlarni payvandlash uchun;
Н - alohida xossali sirtqi qatlamlar eritib qoplash uchun. Elektrodlarning ГОСТ 9467-75, ГОСТ 10051-75 va ГОСТ 10052-
75 ga ko‗ra turlarga ajratilishi.
Elektrodlar texnik shartlar va pasportlar bo‗yicha markalarga bo‗linadi. Elektrodlarning har bir turiga bitta yoki bir necha markalar mos kelishi mumkin.
Elektrodlar D/d nisbatga bog‗liq holda qoplamasining qalinligiga ko‗ra quyidagilarga ajratiladi:
M - yupqa qoplamali (D/d^ 1,20);
С - o‗rtacha qoplamali (1,20 1,45);
Д - qalin qoplamali (1,45<D/d ^ 1,80);
Г - juda qalin qoplamali (D/d>1.80).
Elektrodlarning tayyorlanish aniqligiga, qoplamasi sirtining ah- voliga, ushbu elektrod bilan hosil qilingan chok metallining yaxlitligiga qo‗yiladigan talablarga hamda eritib qoplangan metalldagi oltingugurt va fosfor miqdoriga ko‗ra elektrodlar 1, 2 va 3 - guruhlarga ajratiladi.
Elektrodlar qoplamasining turiga qarab quyidagilarga bo‗linadi:
A – nordon qoplamali; Б – asos qoplamali; Р – rutil qoplamali; Ц – sellyuloza qoplamali; П – boshqa turdagi qoplamali. Qoplama turi aralash bo‗lsa, mos ravishdagi qo‗sh belgi qo‗llanilaladi. Qoplama tar- kibida 20% dan ortiq miqdorda temir kukuni bo‗lganda tur belgisiga J harfi qo‗shilmog‗i lozim.
Elektrodlar payvanlash yoki eritib qoplash paytidagi fazoviy joiz holatlariga qarab quyidagilarga ajratiladi: 1 - hamma holatlar uchun; 2 - yuqoridan pastga tomon vertikal holatdan tashqari barcha holatlar uchun; 3 - vertikal tekislikda pastki, gorizontal va yuqoridan pastga tomon vertikal holatlar uchun; 4 - pastki va ―qayiqsimon‖ pastki hola- tlar uchun.
O‘lchamlari. Elektrodlarning o‗lchamlari 4.1-jadvalda ko‗rsatilgan o‗lchamlarga mos bo‗lishi kerak. Elektrodlar uzunligining chetlanishi: 1 - guruh elektrodlari uchun 3 mm dan, 2 va 3 - guruhlar elektrodlari uchun 2 mm dan oshmasligi lozim.