M. J. Mut alipova

66

---

BU QIZIQ!
1.  «NON»  so‘zining qaerdan paydo bo'lganini bilasizmi?
Xalqaro  ilmiy  anjumanda taniqli  olim  M.I.Filanovich  «Qadi­
miy  So‘g ‘d  m a’naviyati»  mavzusida  ilmiy  ma’ruza  qildi.  U 
Markaziy  Osiyo  xalqlari  islom  dini  kirib  kelguniga  qadar  o ‘zla- 
rining xayr-baraka,  hosildorlik xudosiga sig‘inganligini aniqlagan. 
M a’budaning nomi -  NANA bo‘lgan.  M a’buda Nana -  to‘rt qo‘lli 
farishta.  U  bir  qo‘lida -   quyosh,  ikkinchisida -   oy,  uchinchisida 
yer  shari  va  to ‘rtinchisida  -   saltanat  tug‘ini  tutib,  shemi  minib 
turgan  holda tasvirlangan.  Aleksandr  Makedonskiy  Samarqandda 
Nanaga  oltin  haykal  qurgan  ekan.  U  Roksanaga  uylanayotganida 
bizning  ota-bobolarimiz  udumiga  binoan,  non  olib  kelishlarini 
buyuradi.  Non  sindirishadi!  Yarmini  Roksanaga,  yarmini  Alek- 
sandrga berishadi. Demak, hozir o ‘zbeklar yoshlami  unashtirishda 
amal  qilayotgan  «Non  sindirish»  udumi  Makedonskiygacha  ham 
bo'lgan.  Plutarxning  fikricha,  so‘g‘diylarda  nonga  qasamyod 
qilish  udumi  bo'lgan.  Beixtiyor  go ‘dakligimiz,  onamiz  bizga 
nonni  bolalarcha  «папа»,  «паппа»  deb  mehr  bilan  yedirayotgan 
lahzalar yodga tushadi (Quronov M.  «Biz anglayotgan haqiqat»).
2. Inson yettita avlodga ega:
1) farzand;
2) nevara;
3) evara;
4) chevara;
5) kavara;
6) ovora;
7) begona.
67

---