M. J. Mut alipova



Download 3,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet47/77
Sana22.01.2022
Hajmi3,84 Mb.
#400163
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   77
Bog'liq
fayl 569 20210428

«Ahdning  tug‘ilishi» 
rivoyatida  aynan  shunday 
erka-tantiq farzand haqida so‘z yuritiladi:
«Bir  kishining  yakka-yu  yolgMz  farzandi  bo‘lar  ekan.  Arzanda 
boMgani  uchunmi,  u  erka-tantiq  bo‘lib  o ‘sibdi.  Kap-katta  bo‘lsa  ham  bir 
ishning  boshini  ushlay  demabdi,  ota-onasining  yelkasida  ogMr  yuk 
bo‘lib yuraveribdi.
Ota  o ‘g ‘lini  juda  ko‘p  hunar  egalariga  shogirdlikka  beribdi,  lekin 
arzanda  biror kasbni  egallash  uchun  hech yerda  qo'nim   bilmabdi,  ishga 
bo‘yin yor bermay juftakni rostlab qolar, jonining huzurini  ko‘zlar ekan.
Shunday  bo‘lavergach,  ota  bolasini  endi  hunarli  emas,  savodxon 
mullo  bo‘lsin deb,  katta bir domlaga  o‘qishga  beribdi.  limning nozik  va 
zahmatli  talablariga  arzanda o ‘g ‘ilning  sabr va  irodasi  dosh  berolmabdi. 
«Domlanikidan  ham  qochib  uyga borsam,  otam  baribir  meni  qayergadir 
eltib  beradi»,  -  deb  o ‘ylabdi  va  shahardan  olisdagi  hilvatroq  yerlarga 
ketib qolibdi.
70


Yo‘l  yuribdi,  m o‘I  yuribdi.  Bir  o ‘rmon  chetiga  yetib  kelib,  daraxt 
ostiga  yonboshlabdi  va  atrofni  diqqat  bilan  kuzata  boshlabdi.  Shu  payt 
shundoqqina  oyoqlari  orasidagi  chuqurcha  ichiga  tushib  qolgan  donni 
bir chumoli urinib  tepaga qarab  chiqarayotganini ko‘rib qolibdi.  Qizig‘i 
shunda  ediki,  chumoli  jonivor  donni  ming  mashaqqat  bilan  tepaga 
sudrar,  don  endi  chuqur  og‘ziga  kelganda  quyiga  dumalab  ketar, 
chumoli  yana  uni  tishlab  olib  yuqoriga  tortar,  don  esa  yana  pastga 
dumalar  edi.  Bolaning  butun  fikri-zikri  ana  shu  chumolida  bo‘lib 
qolibdi.  «Qani,  oxiri  nima  bo‘larkin»  degan  fikr  uni  shu  yerga  mixlab 
qo‘ydi.  Kun tushdan o‘tibdi,  chumoli  hamon donni tortib chuqur og‘ziga 
olib  chiqaverar,  bir  bahya  qolganda  esa  don  yana  sirpanib  chuqurcha 
tubiga tushib ketaverarmish.
Kun  bota  boshlabdi.  Biroq  chumolining  don  uchun  kurashi  hanuz 
davom  etaveribdi.  Bola  ham  bu  savdo  bir  yoqlik  bo‘lmaguncha  shu 
yerdan jilmaslikka qaror qilibdi.
Kun  botay  deganda,  qarangki,  mehnatkash,  tirishqoq  chumoli  axiri 
donni  chuqurcha  ichidan  tortib  olib  chiqishga  muvaffaq  bo‘libdi.  Bola 
ham  o‘zicha  zahmatkash  chumolini  g‘alaba  bilan  tabriklagan  bo'libdi. 
Juda katta  mehnati  evaziga qo‘lga kiritgan  nasibasini  sudrab  ketayotgan 
chumoliga havas  bilan tikilib turgan arzandaga bu hodisa,  negadir,  qattiq 
ta’sir etibdi.  «Oddiy  chumoliki, bir dona yemish uchun kun bo‘yi tirishib 
mehnat qildi.  Qanchalar qiyin boMmasin,  maqsadi yo‘lidagi ahdidan aslo 
qaytmadi.  Shu  chumoli  oldida  men  kim  degan  odam  boidim ,  axir!»  - 
degan ajib  bir o ‘y  uning qalbini  kemirib o ‘tibdi.  Chumolining harakatini 
ko‘rib,  hamma  muammo  harakat  bilan,  g ‘ayrat  bilan  hal  etilishini  bola 
qalban  his  etibdi.  Arzanda  ortiga  qaytib,  o ‘z  domlasi  huzuriga  kirib 
boribdi.  So‘roqsiz  ketib  qolgani  uchun  ustozidan  sidqidildan  uzr 
so‘rabdi.  Bola  arzandalikning zararli  xulq-atvorlarini  o ‘zidan  soqit qilib, 
ilm chashmasiga sho‘ng‘ibdi.»
Oila,  oilada  farzandning  o ‘mi  haqida  ham  qator  xalq  maqollarini 
aytib  o ‘tishimiz  mumkin:  «Oila  tinch  - yurt tinch»,  «Oila  qo‘sh ustunli 
ayvon»,  «Bol  -  shirin,  boldan  bola  shirin»,  «Bola  ko‘ngli  -  podsho», 
«Bola  o ‘nga  kirsa,  otasi  songa  kirar»,  «Davlatning  boshi  -  farzand», 
«Bola  xondan  ulug1»,  «Farzand  baxti  -  ona  taxti»,  «Farzand  -  belning 
quvvati»,  «Farzand  kamoli  -  ota  jamoli»,  «Farzand  boqqan  ota,  jonni 
qoqqan  ona»,  «Farzand  -  dilband,  farzand  -  qanot»,  «Farzanding  - 
davlating, fazilati - ziynating» va h.
Shuningdek,  oilada ota va onaning o ‘mi  haqida ham  qator maqollar 
mavjud:  «Ota  -  aql,  ona  -  idrok»,  «Ota  -  bilak,  ona  -  yurak», 

Download 3,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   77




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish