M. J. Mut alipova

66

---

BU QIZIQ!
1.  «NON»  so'zining qaerdan paydo bo‘lganini bilasizmi?
Xalqaro  ilmiy  anjumanda taniqli  olim  M J.Filanovich «Qadi­
miy  So‘g ‘d  ma’naviyati»  mavzusida  ilmiy  ma’ruza  qildi.  U 
Markaziy  Osiyo  xalqlari  islom  dini  kirib  kelguniga  qadar  o ‘zla- 
rining xayr-baraka, hosildorlik xudosiga sigMnganligini aniqlagan. 
M a’budaning nomi -  NANA boMgan.  M a’buda Nana -  to‘rt qo‘lli 
farishta.  U  bir  qo‘lida -   quyosh,  ikkinchisida -   oy,  uchinchisida 
yer  shari  va  to ‘rtinchisida  -   saltanat  tugMni  tutib,  shemi  minib 
turgan  holda tasvirlangan.  Aleksandr Makedonskiy  Samarqandda 
Nanaga  oltin  haykal  qurgan  ekan.  U  Roksanaga  uylanayotganida 
bizning  ota-bobolarimiz  udumiga  binoan,  non  olib  kelishlarini 
buyuradi.  Non  sindirishadi!  Yarmini  Roksanaga,  yarmini  Alek- 
sandrga berishadi. Demak, hozir o ‘zbeklar yoshlami unashtirishda 
amal  qilayotgan  «Non  sindirish»  udumi  Makedonskiygacha  ham 
boMgan.  Plutarxning  fikricha,  so‘g‘diylarda  nonga  qasamyod 
qilish  udumi  boMgan.  Beixtiyor  g o ‘dakligimiz,  onamiz  bizga 
nonni  bolalarcha  «папа»,  «паппа»  deb  mehr  bilan  yedirayotgan 
lahzalar yodga tushadi (Quronov M.  «Biz anglayotgan haqiqat»).
2. Inson yettita avlodga ega:
1) farzand;
2) nevara;
3) evara;
4) chevara;
5) kavara;
6) ovora;
7) begona.
67

---