M. Dáwletov, e. Dáwenov, D. SeyDUllAevA

§ 28.  Qàràtpà  sóz-gápler
Qàràtpà  mánisindegi  sózler  óz  àldınà  gáplik  intonà-
ciyàǵà  iye  bolıp,  qàràtpà  (vokàtiv)  sóz-gáp  xızmetinde 
keledi.  Olàr  tıńlàwshıǵà  qàràtà  dıqqàt  àwdàrıw,  qàràtıw, 
shàqırıw  mánilerin  bildiredi.  Qàràtpà  sóz-gáplerden 
keyin  úndew  belgisi  qoyılàdı:  Ádiwli
  xàlqım!  Húrmetli 
bàwırlàslàrım!  Ósken  jerimdi,  sizlerdi  kórip  sheksiz 
quwànıshtàmàn.  (Ó.A‚.)
Qàràtpà  sóz-gápler,  kóbinese  àpà,  àǵà,  àtà,  bàlàm, 
xàlàyıq,  joldàslàr  t.b.  sıyàqlı  ǵàlàbàlıq  àtlıqlàr,  geypàrà 
menshikli  àdàm  àtlàrı  hám  turàqlı  dizbekler  àrqàlı 
bildiriledi. 
Qàràtpà  sóz-gápler  tiykàrǵı  gápke  qàtnàslı  tómen-
degi  mánilerdi  àńlàtàdı:
1)  jày  qàràtıw,  dıqqàt  àwdàrtıw  mánisinde  keledi: 
Bàlàm!  Men  àqılsızlıq  etip,  jàsımdà  medresege  túse 
àlmàdım.  (K.S.) 
Gàgàrin!
Boslıqqà  súńgip  ush  bálent.  (A.X.)
2) buyrıq  mánisin  bildiredi:  1. — Áy,  tàbelshi!  Qos-
jànovqà  àytıp  bàr,  ózin-ózi  urlàytuǵın  tàbelshi  kerek 
emes.  (T.Q.)  2. Tolǵànày!  Brigàdir!  Tur.  Uyqıńdı  àsh!  
—  dep  dàlàdàn  birew  bàqırdı.  (Sh.A.)
3) emocionàl-ekspressivlik  mánide  keledi:  Háy  shım-