M. DÁWletov, A. DÁWletov, Z. IsMAylova, A. DÁWletova

Ańlatıw
: 
da/de, hám
kómekshi sózleri gápte qol-
lanılıwına qaray birde dáneker, birde janapay máni-
lerinde keledi.
1. Janapaylıq mánide qollanılǵanda, jeke sózlerge 
qosımsha kúsheyttiriwshilik máni beredi. M ı s a l ı : Bul 
ádistiń ózi 
de
kim kimdi jeńer eken degendey gúreske 
uqsaydı. Jıynalǵanlardıń 
hám
pikiri usınday edi. 
(Sh. S.)
2. Dánekerlik mánide qollanılǵanda eń kemi eki sóz-
di (birgelkili aǵzanı yamasa eki jay gápti) baylanıstıradı. 
M ı s a l ı : 1. Shopan baǵana azanda qoylardı jayıp ketti 
de
, Erpolat dárkar nárselerdi alıp izinen jetpekshi bolıp 
qalıp edi. 
(M. D.)
2. Men onıń qasına baraman 
hám
ol meni bawırına basadı. 
 (S. K.) 
3. Ol qapınıń aldında 
sálkem eglenip turdı 
da
, ishkerige kirip ketti. 
(Sh. S.)
86-shınıǵıw.
Berilgen gáplerdegi qara hárip penen jazılǵan 
kúsheytiw janapaylarınıń mánisi ha’m xızmetine dıqqat awdarıń.
1. Meniń ne qılıp júrgenimnen hámme xabardar eken 
ǵoy
. 
(T. Q.)
2. Bul bayaǵı atqarıwıńızǵa qaraǵanda ózgeshe 
ǵoy, 
shaması? 3. Sen barıp alıp qayta 
ǵoy
. 4. Qısı-jazı tınbay-
aq
isleytuǵın edim. 
(T.Q.)
5. Jay pitken soń, kóp uzamay-
aq
oǵan kirip aldıq. 
(T. Q.)
6. Sen dem alıp, kámine kele-
men degenshe, egis tamam boladı 
ǵoy
, shıraǵım-aw. 
(G. E.) 
7. Atańa usınday húrmet kórsetedi ekenseń 
ǵoy
. 8. Ol ele 
mektep partasına otırmay atırıp-
aq
, júzge deyin sanap biledi 
eken. 
(M. J.)
9. Qarawıl qoyıp 
hám
kórdi. 
(T. Q.)
10. Dármen-
bay