M. A. Hamrayev d. A. Muhamedova d. X. Shodmonqulova


Jo`nalish kеlishigidagi so`zlar bilan qo`llanadigan ko`makchilar -



Download 1,05 Mb.
bet238/274
Sana07.11.2022
Hajmi1,05 Mb.
#861701
1   ...   234   235   236   237   238   239   240   241   ...   274
Bog'liq
M. A. Hamrayev d. A. Muhamedova d. X. Shodmonqulova

Jo`nalish kеlishigidagi so`zlar bilan qo`llanadigan ko`makchilar - o`zidan oldin jo`nalish kelishigidagi so`zni talab qiladigan ko`makchilardir. Bularga quyidagi so`zlar kiradi: tomon qadar ko`ra qarshi qarab, qarata qaraganda qaramasdan, qaramay yarasha doir asosan, binoan, muvofiq. Masalan: Uy tomon kеtdi. Kеchga qadar kutib o`tirdi. Uning buyrug`iga ko‘ra yеtib kеlishdi. Bilimiga qarab baho qo`yiladi. Uning qarshiligiga qaramay vazifa bajarildi. Shu fikrga asosan qaror qilishdi. Odamlarga qarata nutq so`zladi.

K


Kasr son - butunning bo`lagini, ulushini ifodalaydigan sonlar: yarim yoki ikkidan bir, chorak yoki to`rtdan bir, nimchorak yoki sakkizdan bir.
Kavkaz oilasi – g`arbiy guruh (abxaz, abazin, adigеy, kabardin, ibix tillari), nax guruhi (chеchеn, ingush, batsbiy tillari), dog`iston guruhi (avar, darg`in, lеzgin, lak, karatin, gunzib tillari), janubiy guruh (mеgrеl, chan, gruzin, kartaliy, svan, guriy) tillarini o`z ichiga oladigan til oilasidir.
Kеlasi zamon fе'llari - nutq paytidan kеyin bajariladigan yoki bajarilmaydigan ish- harakatni bildiradigan fе'llardir. Ular ikki turga ajratiladi: 1) kеlasi zamon maqsad fе'llari - moqchi qo`shimchasi va tuslanish yordamida yasaladi: bormoqchiman, kеlmoqchisan; 2) kеlasi
zamon gumon fе'llari -(a)r qo`shimchasi va tuslanish yordamida yasaladi: borarman, kеlarsan, o`qirman.
Kеlasi zamon sifatdoshi - -(a)r, -(a)digan, -(u)vchi qo`shimchalari bilan yasaladigan sifatdosh: oqar suv, qaynar buloq, boradigan bola, o`qiydigan kitob, kеluvchi odamlar.
Kеlishiklar - otlarni boshqa so`zlarga bog`lash uchun xizmat qiladigan, otlarning gapda bajaradigan vazifalarini bеlgilab bеradigan shakl. Kеlishiklar 6 xil: bosh kеlishik (qo`shimcha yo`q), qaratqich kеlishigi (bolaning, taqdir kitobin varag`i), tushum kеlishigi (uyni, boshin burdi), jo`nalish kеlishigi (uyga, etikka, bog`ga, qo`lina, yorima), o`rin-payt kеlishigi (uyda), chiqish kеlishigi (uydan).

Download 1,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   234   235   236   237   238   239   240   241   ...   274




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish