M. A. Azizov umumiy gigiyena va ekologiya tibbiyot kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma To‘rtinchi nashri

Suvni tekshirish uchun namuna olish
Namuna fizik-kimyoviy tekshirish uchun toza idishga, bakteriologik tekshirish uchun esa toza steril idishga olinadi. Namuna kimyoviy tekshirish uchun 2—5 l, bakteriologik tekshirish uchun esa 1—2 l hajmli batometr (17-rasm) asbobi yorda- mida olinadi.
Namuna olishdan oldin idish kamida 3 marta o‘sha suv bilan chayiladi. Namuna daryoning bir necha joyidan: qirg‘oqdan, daryo o‘rtasidan, suv sathidan 0,5—1 m chuqurlikdan olinadi. Vo­doprovod jo‘mraklaridan namuna olishda jo‘m- rakka termik ishlov beriladi. Quduqdan namuna olishdan avval suv yaxshilab aralashtiriladi. Na- muna olish hujjatida suv qayerdan olingan, tek- shirishdan maqsad, ob-havo sharoiti, suvning manbadagi harorati, namuna olish kuni, soati ko‘rsatiladi va uni laborant imzosi bilan tas- diqlaydi. Bakteriologik analiz uchun 2 soat, kon- servatsiya qilinganda esa 6 soat davomida


16-rasm. Quduqdagi suv chuqurligini o‘lchaydigan asbob.


17-rasm.
Batometr.




tekshirilishi zarur. Konservatsiya qilish — ammiak hamda suvning oksidlanishini aniqlash uchun 1 1 olingan namuna 2 ml 20% H2SO4, o‘zga qoldiq birikmalarini aniqlash uchun esa har 1 1 suvga 2 ml xloroform qo‘shiladi. Qish faslida suvni tekshirish paytigacha, muzlashdan saqlash maqsadida sovuq o‘tkaz- maydigan narsalar bilan o‘rash lozim. Fizik-kimyoviy tekshirish muddati 2 soat, konservatsiya qilingan suv esa 1 kundan oshmasligi zarur. Tekshirishlarning natijasi quyidagicha bayon etiladi:

1.