M. A. Azizov umumiy gigiyena va ekologiya tibbiyot kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma To‘rtinchi nashri

Xizmat ishlariga mo‘ljallangan bo‘lim — ma’muriy-xo‘jalik binolari, oshxona, tibbiyot xonasi va boshqalardan iborat bo‘ladi.
Amaldagi me’yorlarga muvofiq zamonaviy maktab binolari uch qavat bo‘ladi. IV iqlim mintaqasida maktablarni ikki qavatli qilib qurish tavsiya etiladi.
Maktab binosi va xonalari mikroiqlim sharoitiga moslab quri- lishi va jihozlanishi kerak. O‘quv xonalari jumlasiga sinf xonalari, o‘quv kombinatlari, laboratoriyalar, o‘quv ustaxonalari va o‘quv sport xonalari kiradi.
Maktab mebeli. Sinflar, o‘quv kombinatlari va labora- toriyalarning katta-kichikligini, mebel belgilashda mebel va uskunalarning to‘g‘ri joylashtirilishi, o‘quvchilarning bemalol yura olishi, ko‘zga zo‘r keltirmaydigan sharoit yaratish hisobga olinadi. Sinflarning kattaligi 66 m va laboratoriya kattaligi 70 m² bo‘lsa, bu gigiyena talablariga mos tushadi.
Yorug‘lik hamma joyga barobar tushishi, ish joyiga soya tushmasligi, shu’la bermasligi, xona ortiqcha isitib yuborilmasligi kerak. Bino gorizontga nisbatan to‘g‘ri joylashganda, IV iqlim mintaqasida maktab binosining derazalari janubga, janubi- sharqqa qaratib, o‘ng‘ay qilib qurilsa, maqsadga muvofiq bo‘ladi.
Bolalar muassasalaridagi xonalarning yorug‘lik koeffitsiyenti 1:4 va 1:5; tabiiy yorug‘lik koeffitsiyenti 1,5—2%; nur tushish burchagi 27, teshik burchagi 5° dan kam bo‘lmasligi kerak.
Ship, devor va mebellar rangi yashilroq, och havo rang yoki daraxt tanasi rangida bo‘lishi kerak.
Barcha bolalar muassasalarida tabiiy yorug‘likdan tashqari, sun’iy yoritish sistemasi yaxshi yo‘lga qo‘yilgan bo‘lishi kerak. Bolalar kombinatida maydoni 60—62 m bo‘lgan guruh xona- larining har bir quvvati 300 vatt bo‘lgan 8 ta lampa bilan yoritilgan, bular poldan 2,8—3 metr balandlikda osilgan bo‘lishi lozim. Sinf xonalarining bir tekis yorug‘ bo‘lishi uchun har biri 200 vatt quvvatli 8—9 ta lampochka kifoya.
Keyingi paytlarda, ayniqsa maktab xonalarini yoritishda luminessent lampalardan foydalanilmoqda, ular yaxshi yoritadi, uncha yaraqlab ketmaydi, yorug‘lik bir tekis tarqaladi, spektrlar