Lug’at turlari. Ensklopedik lug’atlar

O’z navbatida, har bir turdagi lug’at, hajmiga ko’ra katta, o’rtacha, kichik; qamrab olgan materialining oz-ko’pligi va ishlanishiga ko’ra to’liq va qisqa bo’lishi mumkin. Ensklopedik lug’at so’zlarning o’zini emas, balki ular orqali bildiriladigan predmet va tushunchalarni izohlaydi, tushintiradi. Lingvistik lug’atlarning asosiy maqsadi esa til birligi hisoblangan so’zning ma’nolarini, turli lisoniy xususiyatlarini ochib berishdan iborat.

O’z navbatida, har bir turdagi lug’at, hajmiga ko’ra katta, o’rtacha, kichik; qamrab olgan materialining oz-ko’pligi va ishlanishiga ko’ra to’liq va qisqa bo’lishi mumkin. Ensklopedik lug’at so’zlarning o’zini emas, balki ular orqali bildiriladigan predmet va tushunchalarni izohlaydi, tushintiradi. Lingvistik lug’atlarning asosiy maqsadi esa til birligi hisoblangan so’zning ma’nolarini, turli lisoniy xususiyatlarini ochib berishdan iborat.

Lingvistik lug’atlar leksikografik tavsif mazmuni, vazifasi va usullari nuqtai nazaridan bir qancha turlarga bo’linadi: Umumiy ensiklopedik lug‘at (UEL). Ma’lumki, UEL alfavit tartibida bo‘lib, ularda so‘z emas, balki shu so‘zdan anglashilgan tushunchalar uchun asos bo‘lgan narsa, tarixiy voqea, tabiiy va ijtimoiy hodisalar, shaxslar, geografik nomlar haqida ma’lumot beriladi va lug‘at maqolasi lug‘at yozilgan tilni tushunuvchi keng o‘quvchilar ommasiga mo‘ljallangan bo‘ladi. «O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi» ana shunday lug‘atlardan biri. Unda shunday deyiladi: «O‘zME (O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi) universal ensiklopediya bo‘lganligi uchun fan-texnika va madaniyatning barcha sohalariga oid ma’lumotlar muxtasar tarzda ifodalanib, u insoniyat sivilizatsiyasining muhim yutuqlari haqidagi bilimlar majmuidan iboratdir».

Lingvistik lug’atlar leksikografik tavsif mazmuni, vazifasi va usullari nuqtai nazaridan bir qancha turlarga bo’linadi: Umumiy ensiklopedik lug‘at (UEL). Ma’lumki, UEL alfavit tartibida bo‘lib, ularda so‘z emas, balki shu so‘zdan anglashilgan tushunchalar uchun asos bo‘lgan narsa, tarixiy voqea, tabiiy va ijtimoiy hodisalar, shaxslar, geografik nomlar haqida ma’lumot beriladi va lug‘at maqolasi lug‘at yozilgan tilni tushunuvchi keng o‘quvchilar ommasiga mo‘ljallangan bo‘ladi. «O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi» ana shunday lug‘atlardan biri. Unda shunday deyiladi: «O‘zME (O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi) universal ensiklopediya bo‘lganligi uchun fan-texnika va madaniyatning barcha sohalariga oid ma’lumotlar muxtasar tarzda ifodalanib, u insoniyat sivilizatsiyasining muhim yutuqlari haqidagi bilimlar majmuidan iboratdir».