Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

 
Nazorat uchun savollar: 
 
1.  Umumiy  mulkni  tushunish  uning  huquqiy  rejimini  belgilash 
muhimdir. Bunda umumiy mulk huquqining mulk shakli yoki turi ekanligi 

---

197 
 
masalasini aniqlash lozim. Amaldagi qonunchilikda umumiy mulk huquqi 
mulk  shakllaridan  keyingi  joylashtirilgan  holatidan  kelib  chiqib,  umumiy 
mulkning mulk shakli yoki turi ekanligini tahlil qiling? 
2.  Birgalikdagi  umumiy  mulkdan  ulush  ajratish  va  taqsimlashning 
ulushli  mulkdan  ulush  ajratish  va  taqsimlashdan  farqi  nimada.  Ulushlarni 
taqsimlashda  sheriklarning  xarajatlari  hisobga  olinishi  faktini  ham  tahlil 
qiling? 
3.  Ota-onaning  vafotidan  soʻng  ularning  voyaga  yetgan  va  alohida 
yashaydigan 
toʻrt 
nafar 
farzandlariga 
uy-joy 
meros 
qoldi. 
Merosxoʻrlarning  uchtasi  uyni  sotish  va  tushgan  mablagʻni  oʻrtada 
taqsimlashni  taklif  qilishdi.  Bittasi  esa  uyni  sotishga  qarshilik  qilib,  oʻz 
ulushi uchun uydan yashash uchun foydalanishni talab qildi.  
Merosxoʻrlar oʻrtasida kelishuvga erishilmagach, uch merosxoʻr uyni 
sotishga  qarshilik  qilgan  merosxoʻrga  nisbatan  uyni  sotish  paytida  ta’sir 
oʻtkazmaslikni  cheklash  toʻgʻrisida  sudga  da’vo  bilan  murojaat  qilishdi. 
Oʻz talablarida ular uyning butunlay sotilishini, bu esa uning bozor narxini 
ancha oshirishini bildirishgan.  
Ish qanday hal qilinadi? 
4.  Er-xotin  Qobilov  va  Odilova  oʻzlarining  birgalikdagi  hayotlari 
davomida  “Nexia”  mashinasiga  ega  boʻlishdi.  Bir  necha  yil  oʻtgach, 
Qobilov  aviastiya  halokati  tufayli  halok  boʻldi.  Uning  onasi  merosxoʻr 
sifatida  Odilovaga  nisbatan  avtomashinani  sotib,  pulini  taqsimlash 
toʻgʻrisida  da’vo  qoʻzgʻatdi.  Sudning  qarori  bilan  avtomobil  xotiniga 
qoldirildi, onasiga Odilova tomonidan pul kompensatsiyasi toʻlandi.  
Bir  oz  vaqt  oʻtgach,  Odilova  mashinani  sotdi.  Buni  eshitib, 
Qobilovning  onasi  oldi-sotdi  shartnomasini  haqiqiy  emas  deb  topish 
toʻgʻrisida  da’vo  qoʻzgʻatdi,  uning  fikricha  avtomabil  oldi-sotdisida 
oʻzining imtiyoli sotib olish huquqi buzilgan.  
Masalani tahlil qiling? 

---

198