Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

Identifikatsiyaviy tadqiqot jarayoni 

 

Dastlabki  tadqiqot  bosqichi  bir  qator  tayyorgarlik  ishlarini 

ko‘rishni  talab  etadi:  tadqiqot  uchun  zarur  bo‘lgan  materiallarni  izlash, 

ularni tekshirish metodikasini tanlash, tegishli ilmiy texnika vositalari va 

asboblarini  tayyorlash,  identifikatsiyaning  protsessual  shakllarini 

aniqlash,  taqdim  etilgan  tadqiqot  materiallari  miqdori  va  sifatiga  baho 

berish, ularni tadqiqot o‘tkazish uchun qanchalik yaroqliligini belgilash.  

Qidirilayotgan  va  qidirishga  yordam  beruvchi  ob’ektlarning 

xossalarini  alohida-alohida  tadqiq  etganda,  masalan,  hodisa  sodir 

bo‘lgan  joydan  olingan  iz,  uni  qoldirgan  predmet  yoki  maxsus 

tayyorlangan  iz,  soxta  qo‘lyozma,  dastxat  namunasi  va  boshqalar 

topilishi  mumkin.  Alohida-alohida  tadqiqot  qilinganda  ularning  barcha 

belgilari  o‘rganiladi.  Masalan,  xatning  matni  dastlab  shoshilmay 

yozilganligi,  ammo  keyin  shoshib  yozilgan  qismi  aniqlanadi,  bunda 

dastxat  sun’iy  ravishda  o‘zgartirilgan,  degan  xulosa  chiqarish  ham 

mumkin. 

Ob’ektlarning qiyosiy tadqiqi bosqichida ularga xos belgilarning 

o‘zaro  farqi  va  mos  tushishi  aniqlab  olinadi.  Qiyosiy  ob’ektlar 

mohiyatidan kelib chiqib, qiyoslashning u yoki bu texnik usullari tanlab 

olinadi, o‘lchov, optik vositalar yordamida ob’ektivlik, aniqlik va to‘la-

to‘kislikka erishiladi.  

Esda  tuting!  Kriminalistik  identifikatsiyaviy  tadqiqot  jarayoni 

to'rt  bosqichdan  iborat:  dastlabki  tadqiqot  -  ob'ektlarni  ko'zdan 

kechirish;  identifikatsiya  ob'ektlarini  alohida-alohida  tadqiq  etish; 

ularni qiyosiy tadqiq etish; qiyosiy natijalarni baholash. 

---

 

30 

 

Identifikatsiyaviy  tadqiqot  jarayonining  oxirgi  bosqichi  uning