Logik elementlar, zamonaviy elektron



Download 338,67 Kb.
Pdf ko'rish
Sana29.04.2022
Hajmi338,67 Kb.
#590292
Bog'liq
4-Amaliy mashg



Amaliy mashg’ulot № 4 
LOGIK ELEMENTLAR, ZAMONAVIY ELEKTRON 
QURILMALARDA LOGIKANI QO‘LLASH 
 
Mashg’ulot maqsadi:
Logik-mantiqiy elementlarnimg zamonaviy 
boshqarish elektr qurilmalarda qo‘llanilishini va ularning ishlashini o‘rganish.
 
Mantiqiy qurilmalar bajaradigan asosiy funktsiyalar o‘rganish. 
Mashg’ulotni tushuntirish. 
Turli avtomatik sxemalarda bajaradigan 
jarayonyalar mantiqiy xarakterga ega. Bundan ma’lumki, u yoki bu operatsiyani 
bajarilishi belgilangan vaqt mobaynida ma’lum shartlarning mavjudligini yoki 
mavjud emasligini talab qiladi. Mantiqiy operatsiyalarni bajara oladigan oddiy 
qurilma sifatida elektromagnitli releni misol qilib olish mumkin.
Ammo, o‘ta tez bajariladigan, hamda ko‘p sonli mantiqiy operatsiyalarni 
bajarishni talab qiladigan murakkab tizimlarda rele-kontaktorli qurilmalar ishlaqsi 
qiyinlashadi, ya’ni ular qo‘pol, puxtaligi yetarli emas va yetarli tezlikni ta’minlay 
olmaydi. Bunday hollarda esa turli kontaktsiz element va qurollardan 
foydalaniladi. Kontaktsiz mantiqiy qurilmalarda kirish va chiqish miqdorlari (tok 
yoki kuchlanish) diskret, ya’ni sakrashsimon o‘zgaradi. Quyida mantiqiy 
elementlar bajaradigan asosiy vazifalari mohiyati bilan tanishib chiqamiz 
 
 
 
Inkor (inversiya)-«yo‘q» operatsiyasi. Mantiqiy algebraning bu operatsiyasi 
haqiqiy, bor informatsiyani inkor qilinsa «yo‘q» operatsiyasiga va noto‘g’ri 


operatsiyalar inkor qilinsa, «ha» informatsiyasiga aylanishini ko‘rsatadi. Bunda 
aytilgan fikr nohaqiqiy, ya’ni
X bo‘lsa, bu argumentni inkor qiluvchi funktsiyasi U haqiqiy bo‘ladi va 
quyidagicha
yoziladi.

Х
У

. X U
0 1 
1 0 
Ko‘paytirish (konyunktsiya)-«va» operatsiyasi. 
Ikki fikr yoki informatsiyani har 
biri
haqiqiy bo‘lsa, ularni ko‘paytmasi haqiqiy bo‘ladi va quyidagicha yoziladi.
X
1

X

=U X
1
X
2
U
1 1 1 
1 0 0 
0 1 0 
0 0 0
Qo‘shish (dizyunktsiya)-«yoki» operatsiyasi
. Agar qo‘shiluvchi argumentlarning 
kamida bittasi haqiqiy qiymatga ega bo‘lsa, fikrlar «yoki» informatsiyalar 
yig’indisi. 
X
1
+X
2
+X
3
=U X
1
X
2
X
3
U 0 0 0 0 
0 1 0 1 
0 0 1 1
0 1 1 1
Inkor, qo‘shish va ko‘paytirish operatsiyalarining kombinatsiyasi asosida bir 
necha murakkab operatsiyalarni bajarish mumkin. Masalan, «xotira», «yoki», 
«yo‘q», «va, yo‘q» «man etish» va boshqalar. Jadvaldagi mantiqiy operatsiyalar 
ularning elektr sxemalari, shartli belgilari va holatlar jadvallari
 
ko‘rsatilgan.
Nazorat uchun savollar. 
1. Mantiqiy element qanday ish bajaradi? 
2. Kontaktsiz mantiqiy element nima? 
3. Integral mikrosxema deb nimaga aytiladi?
4. Ko‘p emitterli mikrosxema qanday ishlaydi? 

Download 338,67 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish