Лиги фарғона давлат университети

Ч а қ м а қ а л а м –оби тортилган жойларга чокма қўйиш учун ишлатиладиган махсус қаламга ўхшаш таеқча. Унинг учи диаметири 1мм бўлади.Чақмаларни бўяйдиган мўйқаламлар сувсарнинг мўйидан ясалади. Бу мўйқаламлар билан ингичка ва йўғон чизиқлар чизиш мумкин. Унда сиеҳқалам ва тарғил қилиш жуда қулай.

Бўеқларни уйғунлиги ва ўзаро бирикиши нақш композицияларини сер чило, тугалланган кўриниши учун рангларни ахамияти катта. Ранг танлашда икки хил совуқ ва иссиқ ранглардан фойдаланилади.Нақш композицияси ундаги элементларни турлашда нозик чиқиши бўеқ ранг туси ранг ерқинлигидан тўғри фойдаланиш керак.

• 
  Г у а ш ь б ў е г и –италянча сув бўеғи деган маънони билдиради. У сувли унча тиниқ бўлмаган бўеқ Гуашь бўеғида ишлашнинг ўзига хос қулайликлари бор. Мўйқаламда осон олиниши, қуриганда уқаланиб кетмаслиги, суркалиб кетмаслиги, таг қисмидаги бўеқ қаватини бир текисда беркитиш билан бошқа бўеқлардан фарқланади.
  

1. 
   Ф л у о р е с ц е н ц и я л и г у а ш ь – у олти хил рангда бўлади. Бу гуашь турини акварель ва темпералар билан ҳам аралаштириб ишлатиш мумкин. Ранги жуда еркинлиги билан бошқа бўеқлардан фарқ қилади.
   

• 
  А к в а р е л ь – лотинча сўз бўлиб, сувда эрийдиган ва осонгина ювиладиган елимли бўеқ. Бу бўеқда ишланган нақшлар ва расмларнинг асосий хусусияти бўеқларнинг тиниқ ҳамда шаффофлигидир.Акварелда оқ ранг бўлмайди, оқ ранг ўрнига бўеқларнинг тиниқ ва юпқа қатлами тагидан кўринадиган еки бўялмай қолган қоғознинг ранги хизмат қилади.
  

• 
  П о л и т р а – наққошчиликда оқ рангдаги ясси еки тўғрибурчак пластмасса. Бунда оқ қоғоз еки картондан ҳам фойдаланиш мумкин. Унда ҳар ҳил бўеқ турлари ва шу ранг бўйича колер тайерланади.
  

• 
  Т и л л а х а л – сариқ жезнинг кукуни бўлиб, уни бронза пудраси деб аталади. Буюмларни ҳаллашда 18-20 номерли мўйқаламлар ишлатилади.
  

К у м у ш х а л –алюминнинг кукуни бўлиб, оқ еки кумуш хал деб аталади.
Л о к – егоч, фанер юзига ишланган нақш еки бирор тасвирни бўеқлари ўчиб ва суркалиб кетмаслиги еғли лок берилади. Наққошликда рангсиз еғли “дамар” смолали локлар ишлатилади. Бу локлар пахта еғига ўхшаш бўлиб, бўеқ рангини деярли ўзгартирмайди.Буюмлар 18-22 даражали ҳавода қуруқ чангсиз жойда локланади ва қуритилади.

• 
  Ал и ф м о й – юнонча мой дегани. У ўсимлик мойлардан ва нефть махсулотидан тайерланади.Алифмой ҳавода аста-секин қотиб кейин юпқа эластик парда ҳосил қилади. Таббий ва синтетик алифмойлар бўлади. Еғоч буюмларни грунтовка қилишда унинг сиртига суртилади ҳамда шпаклевка ва замаска тайерлашда ишлатилади.