Лекция Жалпы инновация түсінігі. ҚР инновациялық қызметтер туралы заңы. Инновациялар мен инновациялық тиімділік түрлері

10 лекция
4. Инновациялардың экономикалық тиімділігін анықтау әдістері.
5. Инновациялық проекттердің экономикалық тиімділігін көрсететін негізгі көрсеткіштер.
6. Инновациялық жобаларды жоспарлау, құрастыру, бағалау моделдері.

4. Инновациялық жоба таңдалған соң келесі – инновацияны қолдану кезеңі басталады. Қолдану нәтіжесінде оның тиімділігі анықталады. Нарықтық экономика жағдайында оны анықтаудың маңызы үлкен. Есепке алынатын нәтиже және қаражаттарға байланысты тиімділіктін келесі түрлері бөлінеді (кесте).

Кесте. Тиімділік түрлері

Тиімділік түрі	Факторлар, көрсеткіштер
экономикалық	Көрсеткіштер, инновацияны амалға асырумен байланысты, нәтижелердің және қаражаттардың барлық түрлерін ақшалай есепке алады.
ғылыми-техникалық	Жаңалығы, қарапайымдығы, пайдалығы, эстетикалығы, тұтастығы
қаржылық	Қаржылық көрсеткіштерді есептеуге негізделеді.
ресурстық	Көрсеткіштер инновацияны өндіріс көлеміне және ресурс түрін тұтынуына әсерін білдіреді
әлеуметтік	Инновацияны амалға асыру әлеуметтік нәтижелерді есепке алады.
экологиялық	Шу, электромагнит өрісі, жарықтық, тербелу. Көрсеткіштер инновацияны сыртқы ортаға әсерін есепке алады.

Тиімділікті бағалаудың жалпы принципі бұл нәтижемен шығындарды салыстыру. Нәтижемен шығындар қарым-қатынасы натуралды және ақшалай түрде анықтауға болады.

Инновацияның тиімділігін нәтижімен шығындарды салыстыруға негізделген есептеу әдісі жаңа әзірлемелерді қолдану жайлы дүрыс шешім қабылдауға мүмкіндік береді.
5. Инновацияның жалпы экономикалық тиімділігін бағалауда келесі көрсеткіштер жүйесі қолданылады:
1. Интегралдық тиімділік;
2. Рентабельдік индексі;
3. Рентабельдік нормасы;
4. Өтелімділік кезеңі.