LekCiya №12 Tema: Texnogen qa´siyetli ayriqsha jag´daylar ha´m olardan qorg´aniw is-ila´jlari Reje

LekCiya № 12
Tema: Texnogen qa´siyetli ayriqsha jag´daylar ha´m olardan qorg´aniw is-ila´jlari
Reje:

1. 
   Texnogen katastrofalardın` kelip shıg`ıw sebepleri hám basqıshları.
   
2. 
   Avarıyalar hám oǵan baslawshı bolǵan faktorlar
   

1. Texnogen katastrofalardın` kelip shıǵıw sebepleri hám basqıshları.
Har qanday texnogen ayrıqsha jaǵdaylardaǵı hádiyselerdin` payda bolıwı, sonıń ishinde, texnogen katostrofalardıń payda bolıwında bas roldi adam oynaydı. Ekspertlerdin` bahalawı boyınsha, adamlardıń qátesi AES tegi ekstremal jaǵdaydıń 45 % tin, aviakatastrofalar 60 % tin, teńizdegi katastrofalar 80 % quraydı.
Ayrıqsha jaǵdaylar processiniń rawajlanıwın (sonıń ishinde texnogen katastrofalar) 3 basqıshqa boliw maqsetke muwapıq.
Kelip shıǵıwdıń eń joqarǵı toshkası kulminatsiya hám sóniw bolıp esaplanadı. Birinshi basqıshta texnogen katastrofalardıń kelip shıǵıwı ushın imkaniyat payda etiledi: júdá kóp texnikalıq nasazlıqlar toplanadı; úskenelerdiń islewinde toqtawlar payda boladı; oǵan xızmet kórsetiwshi xızmetkerler qátelerge jol qoyadı; ob́ekttiń sırtına shıqpaytuǵın katastrofalıq bolmaǵan avariyalar payda boladı, yaǵnıy texnikalıq táwekellik artıp baradı. Bunday basqıshtıń dawamlılıǵın bahalaw qıyın.
Texnogen katostrofalardıń kulminatsiyalıq basqıshı zıyanlı zatlardı yamasa energiyanı qorshaǵan ortalıqqa shıg`arıp taslawdan baslanadı (órttiń payda bolıwı, záhárli zatlardıń atmosferaǵa shıǵarılıp taslanıwı, toǵanlardıń wayran bolıwı) hám qáwipli dereklerdi jabıw (sheklew) menen juwmaqlanadı. Chernobıldegi avariya hádiysesinde kulminatsiyalıq basqıshtın` dawamlılıg`ı 15 kúndi quradı, yaǵnıy, 1986-jıldıń 26-aprel kúninen 10-mayǵa shekem.
Texnogen katastrofanıń sóniw basqıshı qáwipliliktin` derektegi jabıw (sheklew) dáwiri xronologiyasın óz ishine alǵan ayrıqsha jaǵdaylardıń tuwrıdan-tuwrı hám aqıbetlerin tolıq joq etkenshe lokalizatsiyalaw.