Landshaft dizayni va interyer

 
 
 

---

8 
Fanni о‘qitishning maqsadi va vazifasi
Interyer dizaynining tarixini taqdimot qilish juda qiyin masala, chunki hech 
qanday aniq sana insoniyat, fazoning ilk nuqtasi sifatida hujjatlashtirilmagan. 
Funksional va yoqimli ichki muhitlarni yaratish istagi hozirgi kunda alohida turgan 
binolarni qurishdan ancha oldin mavjud bо‘lgan. Ichki muhitni loyihalash ilk 
madaniyat davrigacha, g‘or devorlarida rasm chizib, qulaylik uchun hayvon teri 
bilan ta’minlangan paytlargacha kuzatiladi. Odamlar binoni loyihalab, qurishni 
boshlagan paytda, ichki muhit va tuzilish (struktura) butun narsaning о‘zaro bog‘liq 
qismlari sifatida kо‘rib chiqildi. Shunga qaramasdan interyer dizayni atamasi 
Ikkinchi jahon urushining tugashigacha mavjud bо‘lmagan. Arxitekturaning qismi 
sifatida interyer dizayni va uning amaliyotga tadbiq etilishi oddiy shakldan to 
murakkab, fazoviy konstruksiyalar darajasigacha rivojlandi.
1
 
Interyer loyihalash va arxitekturaviy grafika asoslari fanini о‘qitishning asosiy 
maqsadi yosh dizayner mutaxassislarini 4 yil о‘quv davrida bosqichma – bosqich 
diyorimizda tez suratlar bilan qad kо‘tarayotgan va qayta ta`mirlanayotgan binolarni 
arxitekturaviy dizayn yechimlarini kompleks zamon talabiga javob bera oladigan 
holda hal qilishga о‘rgatishdan iborat. 
Talabalar fanni chuqurroq о‘zlashtirish maqsadida о‘quv jarayoni ilk bosqichida 
loyihaning asoslari va arxitekturaviy grafika qismlariga bо‘lingan. 1 – bosqich 1 va 2 
– semestrlarda talabalar asosan loyihalash asoslari, arxitekturaviy grafika, suv 
bо‘yoqtexnikasi, arxitekturaviy orderlar, ortogonal chizma va kichik me`moriy 
shakllarni loyihalash sirlarini о‘rganadilar.
2 – bosqich 3 – semestrdan boshlab to 8 – semestrgacha bosqichma – bosqich 
о‘quv rejasiga binoan loyiha sirlarini amaliy mashg‘ulotlarda о‘qib bilimlarini oshirib 
boradilar va ijodiy ish bilan shug‘ullanadilar. 
Arxitekturaviy loyiha qismini yaratishda talabalar umumiy tushuncha hosil qilib, 
bunda asosan: loyihalashtirilayotgan binolarning tipologik, konstruktiv va 
arxitekturaviy yechimlarini hal etadilar. 
1
Designing Interiors Second Edition, Rosemary Kilmer, ASID, W. Otie Kilmer, AIA. Copyright © 2014 by John Wiley & Sons, 
Inc.Printed in the United States of America. Pages 4 – 5.

---

9 
Binolarni loyihalayotganda qurilish me’yorlari va qoidalariga (QMQ) rioya 
qilish tavsiya etiladi. 
Binoning arxitekturaviy– tarhiy yechimi uni funksional vazifasini aks etib 
turishi va foydalanish uchun qulay bо‘lishi lozim. Badiiy loyihaning asosiy maqsadi 
talabada badiiy grafika, binoning ichki va tashqi dizayni, (reklama) badiiy targ‘ibot 
vositalari amaliy bezak san`ati va monumental devoriy tasvirlar mujassamligini, 
talabada badiiy bezak san`ati savodxonligini oshirish bilan talabalarga bir butun, 
yaxlit tasviriy qonunlarni о‘rgatadi. Talaba о‘zining ijodiy ishlari bilan bilimini 
mustahkamlab boradi. Loyiha mohiyati uning jamiyatdagi tutgan о‘rni, zamon talabi 
bо‘lib, talabadan badiiy loyiha saviyasining yuqori bо‘lishini talab qiladi. 
Davr talabi bо‘lgan "Badiiy loyiha" fani barcha san`atlarni andozaga soluvchi, 
amaliy san`at bezaklarini arxitektura muhitida qо‘llashni о‘rgatuvchi fan bо‘lib 
namoyon bо‘ladi.
1 – qism: arxitekturaviy loyiha; 
2 – qism: badiiy loyihadan iborat.