Quramalı boyaw usılları. Preparatqa izli-izinen boyawlar qosıladı. Olar ximiyalıq quramı, ren`i ha`m differentsiyalawshı zatları menen bir-birinen parıqlanadı. Bul kletkanın` ma`lim du`zilisin anıqlaw ha`m mikroorganizmlerdin` bir tu`rin ekinshi tu`rinen differentsiyalaw imkanın beredi.
Gramm usılında boyaw
Gram usılı menen boyaw:
1. Fiksatsiyalang`an su`rtpege gentsian fiolettin` karbol spirtli eritpesi fil`tr qag`az u`stinen tamızıladı. 1-2 minuttan son` qag`az alınadı ha`m boyaw to`gilip taslanadı.
2. Lyugol eritpesi quyılıp 1-2 minut dawamında uslap turıladı.
3. 30-60 sekund dawamında etil spirti tamızılıp, fiolet ren` joq bolg`ang`a shekem ren`sizlendiredi.
4. Preparat suw menen juwıladı.
5. Su`rtpe fuksinnın` suwlı eritpesi menen 1-2 minut dawamında boyaladı, keptiriledi ha`m mikroskop astında ko`riledi.
Gram usılı menen boyaw.
Quramalı boyaw usılları ja`rdeminde kletkanın` tu`rli struktur elementlerin anıqlaw mu`mkin. Kletka diywalının` du`zilisine qarap Gram (+) ha`m Gram (-) mikroorganizmler parıqlanadı. Kletka diywalı quramında murin (peptidoglikan) boladı. Peptidoglikan tiykarın No-atsetil glyukozamin ha`m No -atsetil muram kislota quraydı. Bul zatlardın` quramında Mg ionları, teyxovaya kislota boladı.
Gram (+) bakteriyalar kletka diywalı lipopolisaxarid bolmaydı, lekin beloklı du`zilmeleri boladı.
Gram (+) bakteriyalar boyalg`anda teyxoev kislota Mg ionları qatnasında gentsian-fiolet boyawı menen spirtte erimeytug`ın kompleks payda etedi. Keyiinshelik fuksin menen
boyalg`anda, ekinshi boyawdı qabıl etpeydi, sebebi aldın birinshi boyaw menen boyalg`an boladı. (gentsian fiolet boyawı menen).
Gram (-) bakteriyalar kletka diywalı – juqa bolıp, quramında 20% peptidoglikan tutadı. (ortasha 10-12%). Peptidoglikan quramında teyxovaya kislota bolmaydı. Sonın` ushın bul bakteriyalar gentsian –fiolet boyawı menen kompleks payda etpeydi. Spirt penen boyalg`anda, birinshi boyalg`an ren`in jog`altadı. Fuksin (ekinshi boyaw) ta`sir ettirilgennen son`, fuksinnın` ren`i (kızıl ren`di) aladı.
Mikroorganizmlerdin` Gram usılı menen boyalıwı olardın` boyaw protsessinde gentsian fiolet ha`m iod penen payda bolg`an kompleksti saqlap qalıwına baylanıslı boladı. Bul bolsa Gram on` ha`m Gram teris mikroorganizmlerdin` kletka diywalının` o`tkiziwshen`ligine, ximiyalıq quramına ha`mde tsitoplazmadag`ı RNK ha`m DNK qatnasına baylanıslı.
Gram on` bakteriyalardın` kletka diywalında glikopeptid ha`m teyxo kislotag`a iye bolg`an mureyin (mukopeptid qatlamı) birqansha ko`p.
Gram teris bakteriyalarda teyxoeva kislota, magniy ionlari bolmaydı, ja`nede Gram on` bakteriyalardın` kletka diywalının` o`tkiziwshen`ligi Gram teris bakteriyalardın` kletka diywalının` o`tkiziwshen`ligine qarag`anda to`men boladı.
Sonday etip Gram on` bakteriyalarda boyawlardın` jaqsı birigiwi ha`m spirtte erip ketpewi ushın jeterli da`rejede qolay jag`daylar tuwıladı. Gram usılı menen boyaw differentsial –diagnostik a`hmiyetke iye ha`m mikrobiolgiyada ken` qollanıladı. (2.1 su`wret).
Gram on` bakteriyalarg`a Staphylococcus aureus, Clostridium perfringens, Gram teris bakteriyalarg`a Escherichia coli, Neisseria gonorhoeae ha`m t.b. kiredi.
Do'stlaringiz bilan baham: |