Laboratoriya ishi №2 sirka kislotasining eterifikatsiyasi ishdan maqsad



Download 430,87 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/19
Sana11.03.2022
Hajmi430,87 Kb.
#489145
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19
Bog'liq
УКТ лаборатория 2 -4 ga

 



Nazorat savollari 
1.
Qanday jarayon eterifikatsiya deb ataladi? 
2.
Qanday murakkab efirlardan inson oziq-ovqat sifatida foydalanadi? 
3.
Sirka kislotasining butil spirti bilan eterifikatsiyasida qanday katalizator 
ishlatiladi ?. 
4.
Reaktsiya tenglamasini yozing? 
5.
Efirning nazariy chiqishi qanday hisoblanadi? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Laboratoriya ishi №4 
FOSFAT XOM-AShYoLARIDAN EKSTRAKTsION FOSFAT KISLOTA 
IShLAB ChIQARISh. 
 
Ishning maqsadi:
Fosfatdagi sul`fat kislotasidan fosfor kislotasini 
ekstraktsiyalash bilan olish sharoitini o`rganish. Ekstraktsion fosfat kislotasi olish 



jarayonida hosil bo`ladigan sul`fat va fosfat kislotalarining aralashmasini tahlil 
qilish usulini o`rganish. 
 
Nazariy ma`lumotlar. 
Fosfor kislotasini fosfatlarni sul`fat kislota bilan parchalash yoki termik 
usulda olinadi. Ular o`g`it ishlab chiqarishda yarim mahsulot hisoblanadi – 
ammoniy fosfat, qo`sh superfosfat, pretsipitat va hakozalar, shuningdek ko`pgina 
sanoat tarmoqlarida – oziq-ovqat, keramika, shisha, to`qimachilik va boshqa 
sohalarda ishlatiladi. Bu mahsulotlar ko`pgina fosfor kislotasini ishqor eritmasi 
bilan neytrallash yoki tabiiy fosfatlarni parchalash yo`li bilan olinadi.
Fosforitni sul`fat kislotasi bilan to`la parchalanishini qizdirish quyidagi 
tenglama bilan ifodalash mumkin:
Сa
5
F(РO
4
)
3
+5Н
2
SO
4
= 5СaSO
4
+ 3Н
3
РO
4
+НF 
Bunda xomashyo tarkibiga kiruvchi boshqa minerallar ham parchalanadi. 
Bundan tashqari, quyilish jarayoni ham ketadi u qisman kremniy va 
kremnoftoristovodorodnoy kislotani hosil bo`lishiga olib keladi. Zaharli 
qo`shimchalarga R
2
O
5
ning yo`qolishiga olib keluvchi –oksidlar hisoblanadi. 
Kal`tsiy sul`fat temperatura va kislotaning kontsentratsiyasiga bog`liq 
holda digidrat (SaSO
4
*2N
2
O), yarimgidrat (SaSO
4
*0,5N
2
O) yoki angidrit (SaSO
4

ko`rinishida ajralib chiqadi. Digidratning va kislotaning 25-32% R
2
O
5
kontsentratsiyasi ajratib olishning eng keng tarqalgan jarayoni 75-80°S
da 
o`tkazishdir. 
Amalda fosfatlarni parchalash uchun fosfor kislotasini eritmasi bilan 
suyultirilgan sul`fat kislotasi qo`llaniladi (suyultiruvchi eritma). Kal`tsiy 
sul`fagipsning hosil bo`lgan cho`kmasi bir xil ko`rinishda kristal bo`lakchalaridan 
iborat bo`lib, uni fosfor kislotasidan engil ajratish mumkin, bo`lib oz-ozgina 
miqdordagi suv bilan yaxshilab yuviladi. 



Ekstraktsiya jarayonining muddati va texnologik rejimi asosan gips 
kristallarining hosil bo`lish sharoitiga bog`liq, chunki, fosfatlarning o`zini 
parchalanish tezligi ancha kattadir. 
Fosfatlarni parchalash uchun kerak bo`lgan vaqt xom ashyoning naviga 
bog`liq bo`lib, 4-8 soat (atrofida) bo`ladi. 
Ekstraktsion fosfat kislotasi olishda jarayonni batamom tugaganligi va 
uning tezligini reaktsiyaga kirishayotgan massadagi fosfat va sul`fat kislotalarining 
mikdoriga karab aniqlanadi. Darxakikat, jarayon sul`fat kislotasini to`liq ishlatib 
bo`lgandagina tugallanadi. Sul`fat kislotasi etishmasa fosfat kislotasi fosfatlarni 
monokal`tsiy fosfat hosil bo`lgunchagina eritishi mumkin. 
Fosfat va sul`fat kislotalarining analizi ancha sodda. Metiloranj indikatori 
ishtirokida apralashmani ishqor bilan titrlab, umumiy kislotalikni aniqlasa bo`ladi. 
Sungra, sul`fat kislotasining miqdorini miqdoriy usulda, ya`ni umumiy 
kislotalikdan sul`fat kislotasi mikdorini ayirib tashlab, fosfat kislotasining miqdori 
topiladi.
Xuddi shuningdek, agar sul`fat kislotasi to`liq ishlatilganda va u erda fosfat 
kislotasi bilan bir qatorda Сa(Н
2
РO
4
)
2
bo`lishi mumkin va Н
3
РO
4
va Сa(Н
2
РO
4
)
2
larning yig`indisi miqdorini xajmiy usulda aniqlanadi. Har ikki xolatdagi 
miqdorlarni dastlab metaloranj so`ngra, fenolftalein ishtirokida aniqlasa bo`ladi.

Download 430,87 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish